ТІРЕК ЕЛДІ МЕКЕННІҢ БІР КҮНІ

Article Details

БОЛАШАҚТЫҢ ҚАМЫ ҮШІН

  Бала болашағым деп ойлайтын ата-ана оның сәби кезінен жан-жақты дамуына көңіл бөледі. Ол үшін ең алдымен отбасындағы тәрбие мен мектепалды даярлық және тәрбие ошақтарының бірлескен жұмысына жете мән беріледі.  Бұл орайда ауданда бүлдіршіндерді мектепке дейінгі тәрбиемен қамту  бойынша жетістіктер бар. Биылдың өзінде Қ.Аухадиев және Теректі ауылдық округтерінде жекеменшік балалар бақшасы пайдаланылуға берілгелі отыр.

  Преображенка ауылындағы іргелі шаруашылық басшысы, аудандық мәслихаттың депутаты Е.Т.Қойгелдин ауылда бос  тұрған бұрынғы кеңшар кеңсесі, кейіннен дәрігерлік амбулатория болған ғимаратты қайтадан жөндеп, елу орындық балабақша жасауды қолға алған. Мұнда қызу жұмыс жүріп жатыр. Құрылысшылармен бірге балабақшаның құралып үлгерген қызметкерлері де еңбек етуде. Олар көркемдеу жұмысына белсене қатысып жүр.

-Балабақшада екі топ болады. Оларға тәлім –тәрбие беретін педагогикалық  құрам мен қамту қызметкерлері жасақталып қойды. Тәрбиешілердің барлығы да арнайы білімді,жас мамандар, олардың екеуі «Дипломмен -ауылға» бағдарламасы бойынша келді,-дейді балабақша меңгерушісі Г.Тұрлыбекова.

 Екі топқа арналған бөлме, ас үй, әдістемелік кабинет, гигиеналық , кір жуатын бөлме – барлығы да қарастырылған. Оларға арналған жиһаздар, тұрмыстық техника жеткізіліп, орнатылып жатыр. Аулада балаларға арналған ойын алаңдары мен әткеншек және басқа да ойын құрылғылары орнатылады, айнала жасыл желекпен көмкеріліп, безендіріледі. Ержан Тұрсынханұлы құрылыс басында болып, бақылау жасап тұрады.  –Біз бұл жобаға бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі бойынша   өзіміздің қаражатымызды салып отырмыз. Бұл жұмысқа ауылдың кәсіпкерлері де атсалысып жатыр. Біздің ауылдың балалары да заман талабына сай тәрбие мен білім алуға тиіс,-дейді шаруашылық басшысы.

 

 

ҚЫС АЗЫҒЫН ЖАЗ ҚАМДА

 Шаруасы өрге басып тұрса да, биылғы қуаңшылық салдарынан тек қана 9 мың гектар алқаптан өнім күтеміз деп жасырмайды Ержан Тұрсынханұлы. Агротехникалық шаралардың қатаң сақталуы ғана осынша алқапты сақтап қалуға мүмкіндік берді. Шарушылық үшін маңызды науқан мал азығын даярлау болып табылады. Өйткені аудандағы жалғыз тауарлы-сүт фермасы осында орналасқан. Автоматтандырылған неміс қондырғысы орнатылған бұл ферма іске қосылған. Қазір мұнда 550 бас сиыр сауылады. –Біз шаруашылықтың бұл инновациялық жобасын жетілдіре түсу үшін ең қажеттісі сауылатын сүт мөлшерін төмендетпеу болып табылады. «Сиырдың сүті – тілінде»- демекші, оларға жем-шөппен бірге сүрлем аса қажет. Сондықтан сүрлемдік жүгері өсіруге жете көңіл бөлінеді,-дейді Е.Қойгелдин.  «Өрнек» ЖШС аудандағы іргелі шаруашылықтардың бірі. Жыл сайын техниканы да жаңартып отыратын да осылар. Ұзақ жылдар бойы «Қазагроқаржы» АҚ-мен сенімді серіктестік орнатқан шаруашылық биыл да бірнеше комбайн, жем-шөп тарататын қондырғы және басқа да техника алған. Ең басты жетістіктері өндірілген өнімді қамбаға тазалап құю үшін жаңа қырман орнату болып тұр.

 Қырман басында шаруашылық жөніндегі меңгеруші Ш.Искаковтың басшылығымен қырман меңгерушісі С.Холодков бастаған жігіттер соңғы жұмыстарды атқаруда. Қуаты сағатына 150 тонналық алып қондырғыны орнатуда ағайынды Закировтар, И.Шнайдер,С.Аязбаев,О.Кривых,В. Бабов және бақалары қысқа мерзімде аяқтады. –Орақты жаңа батап жатырмыз, енді аз күнде жұмыс қызады, біз де жаңа астықты қабылдауға дайын болып қалдық,-дейді Шәміл Ғаппасұлы.- Жаңа қондырғымен жұмыс жеңілдеп қана қоймайды, дәнді дақылдардың тазалық сапасы да артады, әрі көп үнем болады. Жұмысшы күші де азайып, тек қана операторлар жұмыс істейді. Заманауи техникамен жұмыс істеу уақыт талабы.

 Шаруашылықтағы бұл да бір жаңа инновациялық жоба болып отыр.

ДЕНСАУЛЫҚ-ЗОР БАЙЛЫҚ

Округ тұрғындары үшін асыға күткен тағы бір жаңалық-жаңа дәрігерлік амбулаторияның құрылысы. Дәрігерлік амбулаторияның орналасқан аумағы 362 шаршы метрді құрайды. Облыстық бюджеттен бөлінген 130 млн теңге жұмсалған бұл әлеуметтік нысанның құрылысы аяқталуға жақын. Соңғы әрлеу жұмыстары аяқталған бөлмелерге жиһаздар орналастырылып жатыр. Сонымен бірге өрт қауіпсіздігі дабылы тартылуда. Бір-екі күнде аулаға асфальт жабынды да төселеді деп күтілуде.

  Округ әкімі Д.Қойгелдиннің айтуынша, құрылыс жұмысы әкімшілік, «НұрОтан», авторлық және техникалық бақылауда тұр. Құрылыс бөлімінің де тарапынан бақылау күшті. «Белгіленген уақытынан кешеуілдегенімен, мердігерлер бар күш-қуатты жұмсап, мерзімінде аяқтауға тырысуда»,-дейді ол. Амбулаторияға бас дәрігер де жаңадан келген. Жас маман М.Тоқпаева «Дипломмен – ауылға» бағдарламасы бойынша, қала  тұрғыны бола тұрып  ауыл ға қоныс аудармақшы. Жергілікті билік оған тұрғын үй мәселесін шешуді алдыңғы кезектегі мәселелердің бірінен санайды.

«МЕКТЕПКЕ ЖОЛ»

 Биыл Қ.Аухадиев атындағы орта мектепте де жаңалықтар баршылық. Соның ең бастысы – бірыңғай мектеп формасын енгізу болып отыр. «Біз самарлық білім ошақтары секілді оқушылардың бірыңғай киіммен жүруі керектігін шештік. Қазірдің өзінде 120-дан артық киім әкелінді. Таяу күндері қалған формалар да жеткізіледі»,-  деп бөліседі жаңалықтарымен Дәурен Бақытжанұлы.

 Оқушыларға арналған киім үлгілері әдемі, бағасы да қалта көтерерліктей, қыз балаларға арналғаны 5000, ал ер балалардікі 2,5 мың теңгеден аспайды. Бір оқушыны киіндіру үшін бұдан екі есе шығын жұмсалатынын есептесек, преображенкалықтардың бастамасын құптамасқа болмас. Тұрмысы төмен отбасыларына көмек те қарастырылп отыр.

 Округтің тұрғындары да ауылдағы атқарылып жатқан барлық жұмыстардан тыс қалмай, барынша атсалысуда. Ауыл қайнаған жұмыс ордасы десе болғандай. «Дегенмен де, кейбір жатып ішер жалқауларымыз да жоқ емес, бірақ, оларға қарап біздің жұмысымыз тоқтап қалған жоқ, олардың белсенділігін арттыру үшін ауылдағы қоғамдық ұйымдар әңгіме өткізіп жатыр. Тентектерімізді де түзетуге уақыт тауып отырған жайымыз бар»,-дейді округ әкімі.

Клара НҰРПЕЙІСОВА

Read more

КӨКПЕКТІНІҢ ТАРИХЫ

Article Details

Қалиқан Алтынбаевтың «Көкпекті» кітабының 14-бетінде; «Швец жолдаған архив деректері бойынша Көкпекті казак - орыс бекінісі 1763 жылы салыныпты» – деген. Құжат көзіне сілтемесі жоқ, үзілді-кесілді ақпарат бар. Мұндай ақпаратты кітапқа кіргізу оңай да, ал атақты ақынымыздың сөзін жоққа шығару қиынырақ болатын көрінеді. Осы уақытқа дейін, Көкпектінің тарихын ешкім құжат арқылы жаза алмай жүр. Менен де ауық-ауық оқушы қауым осы туралы сұрап қояды, бірақ қолымда құжат болса да, оны жазудың сәті енді түсті. Н.Коншиннің мақаласын қазақшаладым, менің қосымшаларым осындай курсивпен жазылды. Коншиннің мақалаларының ең құндылығы, оның қолында бүкіл Семей облысы архивының құжаттары болған. Сондықтан Коншин қазақ даласындағы болған оқиғаларды, көзі көргендей, құжат негізінде жазған.

«Көкпекті округының ашылуына» деген еңбегінде:

Көкпекті немесе Кокпектинск – өткен ғасырдың 30-40 (1830-40) жылдары Семей облысының батысында Орыс-Қытай шекарасындағы ең басты әскери бекеті, ал қазір шамалы ғана (заштатный) қала.

Менің бұрынғы шыққан «Аякөз округінің ашылуына» деген мақаламда айтылғандай, өткен ғасырдың 20-жылдарында қазақ руларының болыстары, басшылары арасында, бітпейтін итіс-тартыстың салдарынан, осылардың өкілдері қазақ даласында, 1822 жылғы ережеге сәйкес, округ ашу туралы біршама талап қоя басталды.

Соған байланысты, қазақ сұлтандары бір-біріне шағым түсіріп, жиі-жиі, өздерін қолдаушы әскери күш сұрай бастады.

Батыс  Сібір әкімшілігінің шет ел қазақтарының ісіне белсенді түрде қол сұғуы, әсіресе, орыс қожалығын қазақ даласына қарай кеңейтуді қолдайтын, Батыс Сібір Генерал-Губернатор міндетіне генерал-лейтенант Н.А.Вельяминовты, 1827 жылы сайлаған кезден басталды. Өзінің ұсынысына жоғарғы жақтың жаңа округ ашуға рұқсат алып, Омбы облысының бастығы генерал-лейтенант де Сент-Лоранға, Ертістің арғы жағына, Қалба тауының маңына отряд жіберуге нұсқау береді.

Қазақтардан ешқандай қарсылық көрмеген орыс отряды, Көкпекті өзенінің бойына келіп, тоқтайды да, 1830 жылы сол жерге бірнеше ағаш үй салып, оның атын, өзенге ұқсатып Көкпекті қояды.

Орыстардың бұл Зайсан жазығына келіп орналасуы, бір бекеті осы жаңадан салынған елді мекеннен алыс емес, Бөкен деген жерде орналасқан қытайлықтардың, үлкен наразылығын тудырады.

1831 жылы, шекарадағы бекеттерін аралауға, Шәуешектен шыққан қытайдың амбаны, Көкпектіде тұрған сотник Недорезовке, өзінің шенеуніктерін жіберіп, Қытай қоластына қарайтын, Ханғожиндердің  жаз жайлау жеріне кіріп алған орыстардың, жерді босатуын, бірнеше мәрте, болар да болмай талап етеді.

Қытайлықтардың бұл ұсынысын Недорезов орындаудан бас тартып, оған жазбаша: өздерінің Ресейдің жоғарғы бастықтарының нұсқауымен келіп отырғанын және олардың бұйрығынсыз кете алмайтынын айтып, жауап береді.

Амбань оған ешқандай да жауап бермей, бірақ, кейінірек Батинский бекетінде, Бұхтарма әскери балықшыларының бақылаушысы хорунжий Корниловпен кездесіп, орыстардың қытай жерін басып алғанын айтып, шағымданыпты. Тіпті оларды Көкпекті өзенінің бойынан күшпен қуып шығамын депті.

Әрине, қытай амбаны айтқан қоқан-лоқысын орындаған жоқ, бірақ қытай шенеуліктерінің Көкпектіге келіп кеткені, қазақтардың арасына тез тарады. Орыс отрядын қуып шығу үшін, қытайдан 500 тіпті, 1000 кісілік әскер шығыпты, олардың алды келіп те қойыпты, деген сияқты қауесет те айтылып жатты. Осындай өсектің салдарынан кей кезде, мысалы Матай болысы (Қарауыл-жасық болар), 10 казак отрядымен барымташыларды қуып келе жатқан урядник Рагозинді, өз жерінен өткізбей де қойыпты. 

Осы секілді көптеген жағдай, шетел шекара әскери отрядының бастығы хорунжий Ньюхалевті, тым мазасыз болыстарды аралап, ешнәрсеге елең болмаңыздар деп, тыныштандыруға мәжбүр етті. Матай болысына барғанда, Ханқожа сұлтанның ұлдары Жанбөбек пен Сыбанқұл осы болысқа жақын жүретінін және олардың қытайлықтармен тұрақты байланысы бар екенін естіді. Саржомарт болысынан қайтып келе жатып, Себі мен Ағынықатты бекеттерінің арасында, қарауыл-жасықтармен бірге қытайлықтарды кездестірді. Олардың айтуынша қарауыл-жасықтар қытайлықтардың Бөкен және Құлынжон бекеттеріндегі жылқысын «Қытайлықтардың өтінішін сыйлағандықтан» – (Ньюхалев Омбы облыс бастығына осылай деп жазыпты), бағып жүрген көрінеді.

Ал өздерін Қытай мемлекетінің құзырындамыз деп санайтын қарауыл-жасықтар  біздерге «бұл жерден тезірек Қалбаға қарай, ең кемінде 30 верста кетіңдер» деп бұйрық берді.

«Қазақтар, қытайлықтардың бұл жерді өз билігінде сақтай алмайтынын байқап, Ресейдің қол астына кіргісі келетіндіктерін және қытайлықтардың өзіне «біздің жайлауымызды қорғап, кейде малымызды барымташыларды қуа алмасаңдар, онда бізді өзіміздікі деп, ешқашан айтпаңдар» депті. (Өткен ғасырдың 20-40 жылдары сұлтан Ханғожиндер Аякөз және Көкпекті қазақтарының ішіндеайтарлықтай беделді орын алды. Бұлардың орыс әкімшілігінің Аякөз округін ашу және ұйымдастыру кезіндегі қарсы әрекеттері менің «Аякөз округінің ашылуына» деген мақаламда толық баяндалған).

Қарауыл-жасықтардың Қасаболат және Дүйсен тармағынан шыққан, 1918 жылы Орыс үкіметінен старшын атағын алған екі биі, және Бұрынбай орыстардың қоластына өтпекке тілек білдірді, тек Ньюхалевтің келесі келген кезінде» (Бұл Ньюхалевтің Омбы облыс бастығына жазған хаты).

Ньюхалевтің шекарада болған уақиға туралы хабарын алған Омбы облысының  бастығы де Сент-Лоран,  оған, қытайлықтарға өздерінің Көкпектіге келген себебі туралы  жазбаша жауап бергені үшін, Недорезовке «өте қатаң сөгіс» бер деп бұйырды. Келешекте қытай шенеуліктері қайта келсе, оларға өте-мөте сыпайылық  көрсетіп, егер тағы да мекен туралы сөз болса, бізді жоғарғы бастықтарымыз қазақтардың арасында  байсалдылық, тыныштықты сақтау үшін жіберіп отыр десін. Ньюхалевтің өзіне де Сент-Лоран, Қытай мемлекетінің наразылығына ұрынбау үшін, қытай қоластындағы қазақтармен ешқандай байланыс жасамауын тапсырды.

Батыс Сібір генерал–губернаторына барлық жағдайды хабарлай отырып, де Сент-Лоран: «Егер Қытай шындығында бізді бұл жерден қуу үшін отряд жібере қалса, бізге қандай бұйрық бересіздер, соны хабардар етсеңіз», – деп сұрақ қойыпты.

Де Сент-Лоранның өз ойы бойынша, «Біздіңше, бір ыңғайлы сылтау тауып, отрядты қытай қоластындағы қазақтардың жерінен алшақтау, басқа жерге өзіміз көшіріп қойғанымыз дұрыстау болар еді. Әйтпесе, қытайлықтардың талабы арқылы көшсек, қазақтардың арасында бұрыс сөз болмас еді», – депті.

Бұл сұраққа Вельяминов, де Сент-Лоранға: «Ньюхалев отрядымен қытайдың бекеттерінің қасына барған кезде, өзінің абайсыз ісімен оларды ренжітіп алып, сол арқылы қытайлықтардың қоластындағы қазақтардың наразылығын тудырып, қытай қоластында қала беруді артығырақ көретіндей ой тудырмау керек», – деп, үнемі айтып отыру керек депті. Тіпті, жоғарыда айтылған Ньюхалевтің Себі бекетінің қасында, қытайлықтармен сөзі, Генерал-губернаторға тұрпайы көрінді. Ол Ньюхалевке ескерту жасап: «Ресей мен достық қарым қатынастағы мемлекеттердің қоластындағы адамдарымен дөрекі сөйлеп, ақылға сыйымсыз қылық жасамау керек», – депті.

Ал де Сент-Лоранның тура қойылған «Егер Қытай бізді бұл жерден қуу үшін отряд жібіере қалса не істейміз?» – деген сұрағына, Генерал-губернатор өзі де не істеу керек екенін білмеген болар.

Қытайлықтар Көкпекті өзенінің бойына келіп орыстардың жер иемденгеніне қарсы болып қана қоймай, 1830 жылы округ аша бастаған Аякөз жағының қазақтарының арасына, бар ынта-жігерімен іріткі сала бастап еді. Сондықтан, Генерал-губернатор өз бетімен қытайға қарсы әрекет жасауға бата алмай, 1831 жылы қыркүйек айында, қытайлықтардың Көкпекті мен Аякөз жеріне дәмелі екенін Вице-Канцлерге хабардар етіп, оның: «Мархабатты Император, қастандық істелген жағдайда алған жерімізді қытайға босатып берейік пе, әлде тойтарыс беруге ризашылығын бере ме екен?» соны біліп беруін сұрапты.

Генерал-губернатордың қозғалған сұрағы жалпы Сібір және Азия комитеттерінде, 28-желтоқсан 1831 жылы қаралыпты.

Менің «Аякөз округының ашылуына» деген мақаламда айтылғандай, комитеттер қытайлықтардың талабы орынсыз деп тауып шешті:

1. Қазақтардың шекарасы, Қытай мемлекетімен жасанды (формально) арақатынас жағына кірмейді. Ол туралы Трибунал бізге, не Иркутскінің губернаторына арақатынасқа шықпаса.

2. Батыс Сібірдің Генерал-губернаторына нұсқау беріледі:

1) Көкпекті шатқалындағы және Аякөз округындағы біздің отрядтарды сол тұрған жерінен тапжылтпай, ерекше бұйрықсыз, одан әрмен қытай шебіне қарай да жылжытпау керек.

2) Егер ойламаған жерден Қытай мемлекеті мәселені түсіндірмей тұрып, қытай шекарашылары күш көрсетіп, отырған орнымызды қалдыр десе, онда ол қимылды мемлекеттің ісі емес, тек жергілікті шенеуніктердің өз бетімен жасаған қимылы деп қарап, оларға біздің мемлекет пен Қытай мемлекеті бейбіт және достық қарым-қатынаста екенін және жергілікті қарауылдың алдына қойылған бұйрық, бір жағынан береке-бірлікті сақтау, екінші жағынан, екі мемлекеттің келісімі болмаса, отырған жерін қорғап, сақтап қалуы керек екенін мықтап тұрып түсіндіруі керек. Егер бұл айтылғандарға күш көрсетушілер, құлақ аспаса, тек күш жағынан үстем болса ғана, шегінуі керек.

Жоғарыда аты аталған комитеттердің ортақ қатысу журналын, 9 қаңтар 1832 жылы Ұлы мәртебелі тақсыр қарап, 14-қаңтар күні комитеттер шешімге келді:

«Журналдың көшірмесі Батыс Сібір Генерал-губернаторына орындау үшін хабарлансын, ал Вице-канцлер мен Шығыс Сібір Генерал-губернаторы ол туралы мағлұматтандырылсын.

Жоғарыдағы комитеттердің шешімін, Генерал-губернатор Омбы облысының бастығына хабарлап, бұрыннан одақтас қарым-қатынастағы Қытай мемлекетімен  достықты қатаң сақтап, олардың наразылығын тудыратын ешқандай сылтау туғызбай, қытай қарауылы мен шенеуліктерінің көзіне түсетіндей әрекет жасамай, олардың шекарасынан аулақ жүріп, сонымен қатар комитеттердің шешіміне сәйкес, орнығып алған жерлерін бермей, олардың да жеріне кірмеулері, заң жүзінде қатаң қадағаланатынын ескертті. Егер қытайлықтар айтылған пікірге місе тұтпай, күшпен отырған жерлеріңнен қуамыз десе, шамалары келгенше, егер сан жағынан басым болмаса, тойтарыс беру керек.

Ньюхалевтің де Сент-Лоранға жедел берген құпия хабарына қарағанда, қытайлықтар Көкпектідегі орыс отрядын, қуып шығу қаупін туғызбаса да, көпке дейін мазалапты. Төменде мен Ньюхалевтің құпия хабарына толық тоқталамын. Меніңше, онда қытай мен орыс шекарашыларының арасындағы қатынасы жақсы суреттелген.

15 маусым 1931 жылы, Ньюхалев болыстарды аралап келген күні, қытайдың Бөкен бекетінің басқарушысы галдай, достық ретінде ме, әлде басқа шаруасы бар ма екен, «аман-сәлем үшін» екі қалмақты жіберіп, «отрядтың хал-ахуалын» сұратыпты. Оған жауап ретінде, Ньюхалев те өз кісілерін жіберіп, естуінше оның «қант пен шарапқа мұқтаждығын» ескеріп, Ньюхалев оған оның «мұқтаж заттарын» да жеткілікті мөлшерде беріпті. Сонан соң, Ньюхалевтің шақыртуымен, екі жұмадан соң, галдайдың өзі, қасына 10 төменгі шенді адамын ертіп, келіпті. Ньюхалев оны тиісті сый-сыяпатпен өз пәтерінде қарсы алыпты. Сөз арасында галдай, «Шәуешек амбаны жарлық етіп, орыс отряды Көкпекті бойында әлі отыр ма, біздің уаң, сұлтан Ханхожиндер  мен қарауыл-жасықтардың келешек қыстауына қыспақ көрсетпей ме, деп сұрады», - дейді. Ньюхалев ондай қимыл болмайды деп галдайды сендіріп, онан соң «шай, арақ, қонақасы» беріп, қасындағы адамдарына да шеніне сәйкес күтім көрсетіпті. Кетерінде галдайға киім тігіп кию үшін вельвет сыйлапты, ал сотник Недорезов онан бұрын галдаймен танысып, оған жорға ат сыйлаған екен.

Үш күн өткеннен соң, Ньюхалев, Недорезов және толмаш Корнилов бір урядник және 3 казак ертіп, қарсы қонаққа барыпты. Бұларды да жақсы қарсы алып, достық қатынастарын сөз етіп, шай, өздері жасайтын шараптарын құйып, қонақасы беріпті.

Қытайлықтар келесі жолы 1832 жылы сәуір айының аяғында, 6 галдай, және 15 төменгі шенді адамымен келіпті. Ньюхалев бұларды да тиісті сый-сыяпатпен бәр пәрменімен құрметтеп, әскери тәртіппен қарсы алыпты.

Галдайдың басшысы Ньюхалевке: «бізді амбанымыз, тек бір ғана, орыс құрылыстарын бұл жерден алып тастау тапсырмасымен жіберіп отыр. Себебі қытай мемлекетіне бағынышты қазақтар мен олардың сұлтандары, әсіресе Ханхожиндер осы туралы шағым түсіріпті», – деді.

Ньюхалев оған, қазақтардың наразылығы орынсыз, біз тіпті қытайлықтардың талабына сәйкес, құрылысымызды өзеннің арғы жағынан екінші жағына қарай көшіріп, қайта салдық .Орыстардың құрылысы өте үлкен болмаса да, әр жаз сайын үйлерімізді қайта-қайта көшіре беру бізге де қиындыққа соғады, біздің үйлер қазақтардың киіз үйі емес қой деп, өз сөзін дәлелдеуге тырысып бақты.

Сонан соң әңгіме «қызметке қатыссыз басқа ағымға түсіп», аяқ жағы галдайларға арналған қарапайым сый табақ-шәй, арақ, қонақасына айналды. Қытайлықтардың төменгі шендері де, өз шамаларына қарай күтілді. (Шын мәнінде үйлерді көшірудің нағыз себебі, Көкпекті өзені тасыған кезде, тасқын су үйлерін алып кету қаупінен еді).

(Жалғасы бар) 

Сыдықов Мүсәйіп Қыдырқанұлы, шежіреші, Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, Алматы қ., Қазақстан

Read more

«ДЕНСАУЛЫҚ ЖОЛЫ» АКЦИЯСЫ АЯСЫНДАҒЫ ИГІ ІСТЕР

Article Details

Бүгінгі таңда қазақстандықтар үшін елімізде көптеген игі шаралар атқарылуда. Солардың бірі «Денсаулық жолы» акциясының өткізілуі. Бұл тұрғыда біздің аудандық ауруханада атқарылып жатқан жұмыстар мен қолға алынған шаралар аз емес. Соның бірі – Елбасы белгілеген «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру. Осы тақырыпта аудандық орталық аурухана басшысының орынбасары Әсем  Төлеуғазықызымен әңгімелескен едік.

 -Барлық ауылдар заманауи диагностикалық аппаратуралармен жабдықталмаған,  мамандар мен кадрлық проблемалар да бар. Ауыл тұрғындары дәрігерге қаралу үшін ауданға, кейде тіпті облыс орталығына баруға мәжбүр. 2011-2015 жылдарға арналған осынау «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын іс жүзінде жүзеге асырудың маңызы аса зор.Орталық аудандық  аурухана  басшысы Рауфа Сафиоллинованың бастамасымен аудан әкімі, орталық аурухана және Семей қаласындағы Клиникалық Диагностикалық орталықпен бірлесе отырып, үш жақты келісімшарт жасалды.Осы арқылы жұрт арасында әлеуметтік зауал болып отырған туберкулез, обыр яғни, қатерлі ісік, сусамыр, асқазан аурулары, нерв жүйесінің арулары, жүрек -қан тамырларның аурулары секілді факторлардың жолын кесу көзделуде.Осындай мақсатта ең алдымен ауыл тұрғындарының профилактикалық – медициналық тексеруден өту (скрининг) белсенділігін арттыруға күш салынуда. Бұл ретте денсаулық сақтау басқармасы алға қойған міндеттерді басшылыққа ала отырып, облысымыздағы 14 ауданның тек екеуін Жарма және Көкпекті аудандарын жылжымалы медициналық кешен аралап шықты. Өйткені біздің аудан мен Жарма ауданы ғана Диагностикалық орталықтан ауыл тұрғындарының денсаулығын сақтау мен нығайту мәселесіне сонымен қатар,  әлеуметтік мәні бар аурулардың алдын алу мақсатында мамандарды шақыртқан болатын. Дәрігерлер жоғары білікті мамандардан жасақталған бригадалардың алыс ауылдарға жасап отырған бұл сапары - ауыл тұрғындарына, басқа жаққа бармай-ақ, кеңестер алуға мүмкіндік беретінін атап көрсетуде. Медициналық бригаданың құрамында эндокринологтар, акушер-гинекологтар, хирургтар, онкологтар мен узиолог, неврапотолог сияқты облыстық салауатты өмір салты орталығының мамандары және үш лаборант болды. Лаборанттар компьютерленген механизімдердің арқасында сараптама қорытындысын жылдам әрі сапалы дайындап отырды.Сөйтіп, жылжымалы медициналық кешен Орталық аудандық ауруханада «Денсаулық жолы» акциясы аясында 11-18 тамыз аралығында профилактикалық тексеру жүргізді. Сонымен 5 күн ішінде скрининг тексеруін жүргізу барысында 800-ден астам тұрғын тегін медициналық көмек пен кеңес алды. Акушер-гинеколог күн сайын 40-қа жуық адамды тексерді. Ал,узиологтан 130-145 тұрғын келіп тексеруден өтті. Ауруханадағы осындай акция  кезіндегі шығынды толығымен денсаулық сақтау Министрлігінің төлейтінін есте ұстаған жөн. Демек, емделуші тексерілуден өтіп, ем қабылдағанда өз қалтасынан ешқандай қаржы шығармады.Тағы да бір айта кететін басты мәселе азаматтарды әлеуметтік қорғау басты назарда болғандықтан, зейнеткерлер, мүмкіндігі шектеулі жандар, көп балалы аналар ең алдымен кезектен тыс тегін қаралды.

 Игі іс алдағы уақытта да жалғасын таппақ. «Денсаулық жолы» акциясының  ауыл халқы үшін пайдасы өте зор. Өйткені, ауыл тұрғындарына  медициналық тексерістен өтуі үшін облыс орталығына бармай-ақ, жергілікті жердің өзінде қаралуына мүмкіндік туады. 

Сандуғаш Қажыомарова

Read more

КЕЛЕШЕККЕ ҚҰРЫЛҒАН ҮЛКЕН ЖОСПАРЛАР

Article Details

Ағайынды көкөніс өсіруші Зүлфиевтер біздің ауданымыздағы тұтынушыларды бау-бақша өнімдерімен бірден-бір қамтамасыз етушілер. Олардың қолымен өсірілген сапалы әрі экологиялық жағынан таза көкөністер тұрғындар арасында үлкен сұранысқа ие. Кәсіпкерлердің өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігі көктемде теңге бағамының құнсыздану кезеңінде көкөніс бағасы негізсіз көтерілгенде айқын көрінді. Аудан әкімінің қолдауымен муниципалдық базарды Тоғай Зүлфиев арзан көкөністерін сатылымға шығаруға пайдалануда.

   Тоғай Зүлфиевтің бақшасына қарай апаратын соқпақ жол жіп-жіңішке болып ирелеңдей жетелейді. Жап-жасыл бау боп өрілген жүйектерде көгенделген қиярлар мен қызанақтар, орамжапырақтар мен сәбіздер және картоп өскен алқаптар жайқалып, көздің жауын алады. Бақша алқабының екінші жағында бірнеше адам пісіп-жетілген өнімді қапқа салып жинап жүр. Зүлфиевтердің ең бірінші пісетін дәруменге толы қиярларын жинау үшін бүкіл отбасы мүшелері таң бозынан кеш қарайғанға дейін еңбектенуде.

-Биыл қияр жақсы өнім беріп жатыр, - дейді жасыл бақшаның сүйкімді қожайыны Мехрибану. –Бақша басына таңертең ерте келіп, кеш қайтамыз. Біздің тұрмыс-тіршілігіміздің көзі, жеп отырған нанымыз осы болғандықтан кешке дейін тер төгеміз. Еңбек етпесең, аузың да қимылдамайды.

-Зүлфиевтердің еңбекқор отбасының үлкен-кішісі бақшада жұмыс істейді. Жер өңдеушінің жұмысы өте ауыр. Бәрі қолмен істеледі, - дейді оны қостап, Құлынжон ауылдық округінің әкімі Шәмшібану Шайырғазина.

-Бұл отбасы өздерін өздері қамтамасыз етіп отыр. Олардың көкөністері тек ауданда ғана емес, облыс аумағында үлкен сұранысқа ие. Тоғай Зүлфиевтің балалары да кішкентайынан шаруаға епті. Үлкен ұлы Нұрсұлтан – колледждің студенті, жазда ата-анасына жәрдемдеседі. Қалған үшеуі мектепте оқыса, Джахангер – 4 жаста. Жақында облыс орталығында болған жәрмеңкеде Тоғай Зүлфиевтің қиярлары 80 теңгеден сатылды. Бұл күні қаланың басқа нүктелерінде оның бағасы 200-250 теңге болып шарықтап тұрған еді. Бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі аясында Тоғай ауылдық округте өтетін түрлі шараларға үлкен қолдау көрсетіп отырады. Өсірілген өнімдерін төмен бағамен ұсынады.

Мәселен, облыстық жәрмеңкеде керемет сұранысқа ие Зүлфиевтердің өнімдерін барлығы біледі. Көктемде өткен жәрмеңкеде олар қала тұрғындарына картопты 55 теңгеден, орамжапырақты 20-25 теңгеден сатты. Қазіргі күндері Зүлфиевтердің қаншама тер төгіп өсірген көкөністері бақша басынан-ақ арзан бағамен сатылып кетіп жатыр. Олардың жинаған өнімдері отбасына кіріс кіргізіп, жыл бойы аудан тұрғындары балғын көкөністер тұтынғанын қалар едік. Тоғай Зүлфиев несие алмаса, көкөніс сақтайтын қойма салу немесе оны сатып алу еш мүмкін емес.

Оның отбасы 2003 жылдан Құлынжон ауылында тұрған. Өткен жылы олар бақшаға жақынырақ болу үшін Бастаушыға қоныс аударып, үлкен ұрасы бар үй сатып алды.

 –Мен өзім Тәжікстаннанмын. Тағдыр айдап осы аймаққа келдім. 1976 жылы Ахмеровода әскер қатарында қызмет еттім. Әскерден кейін Өскемен қаласында отбасын құрып, тұрып қалдым да құрылыста прораб болып істедім. Аласапыран кезеңде жұмыссыздық орын алғаны белгілі. Бала-шағаны қайтсем де асырау керек болды. Сөйтіп, 2003 жылы маған ауылға келіп көкөніс өсірумен шұғылдануға кеңес берген Казнаковка ауылдық округінің әкімі Күлбибі Жолжақсыновамен таныстым. Бұл сала маған бөтен емес. жермен жұмыс істеу қолымнан келетін. Оның үстіне сол кезде бос жатқан жерлер өте көп болды. Осылайша мен сіздердің аймақтарыңызға келіп, осында біражола қалдым. Өз өмірімді жермен шұғылданумен байланыстырдым.

Бүгінгі күні көкөністердің алты түрін өсірудеміз. Міне, қияр өткізуді бастап та кеттік. Жақында қызанақ та пісе бастайды. Көкөністерді бөлшек саудаман облыстағы «Дина» сауда нүктесіне өткіземіз. Күзде тұрғындарға аса қажетті көкөніс - пияз сатамыз. Содан кейін орамжапырақтың кезегі келеді. Біздің өнімдеріміз Самар ауылындағы муниципалдық базарда жақсы сатылады. Қыста біз барлық көкөніс түрлерін тұрақты бағамен 70 теңгеден саттық. Қазіргі таңда қияр 80 теңгеден жақсы өтуде. Қызанақ 200 теңгеден, 50-60 теңгеден орамжапырақ болады. Жер өңдеу кезінде экологиялық жағынан таза, табиғи тыңайтқыштар пайдаланамыз. Атап айтсам, көң, құс саңғырығы, арамшөптерді құрту үшін гербицидтер қолданамыз.

Биыл аудан әкімі Д.М.Мусиннің қолдауымен Тоғай Зүлфиевке 60 гектар жер телімі бөлініп, оның 35 гектары картоп өсіруге арналған танап, қалған 25 гектарына көкөніс өсіреді. Алғаш рет субсидия алуға құжаттар рәсімделді.

Көкөніс өсірушінің басты мәселелерінің бірі – көкөніс сақтайтын қойма. Қоймаға сақталған өнімдермен қыс және көктем айларында аудан халқын балғын көкөніспен қамтамасыз етіп отыруға болады. Сонымен қоса, жерді талапқа сай өңдеу үшін жаңа техника керек. Жер танаптарын жырту, арықтар қазу үшін мен  техника жалдаймын. Осылайша, тапқан табысымыздың бір бөлігі соған жұмсалады. Жаңа трактор мен қойма біз үшін ең маңызды мәселе болып тұр. Қияр жинау жұмыстарын орындаған адамдарға күніне 1500 теңге төлеймін. Ал, картоп жинағанда одан қымбатырақ, яғни, 2000 теңге төлеймін. Оны да әзірге құрғақ әрі жылы ауа райы тұрған кезде жиып-теріп алу керек. Бүгінгі күні сыйымдылығы 200 тонналық қойма бар. Бірақ, ол жеткіліксіз.

Дүйсенғазы Мағауяұлының қолдауымен тағы бір көкөніс қоймасын сатып алу мәселесі шешілуде. Егер бұл мәселе оң шешімін тапса, аудан тұрғындарын жыл бойына балғын көкөністермен қамтамасыз етуге мүмкіндік аламыз. Оған қажетті құжаттарды даярлауда Кәсіпкерлер палатасы аудандық филиалының директоры Әлия Мұқашева зор көмек көрсетуде.

Келешекте Тоғайдың тек аудан халқын ғана емес облысты да көкөніспен қамту ойында бар. Ол үшін көкөніс өсірушіге жаңа техника мен жер аумағын кеңейтіп, көкөніс отырғызуды арттыру қажет.

-Менің оған мүмкіндігім бар және  ойға алған істердің барлығы да жүзеге асатынына сенімдімін, - дейді Тоғай. – Болашаққа арналған жоспарым өте үлкен. Өйткені, менің шаруа қожалығым бар. Егер жан-жақтан аудан мен ауылдық округ, ауылшаруашылық бөлімі басшылары, туған-туысқандар мен дос-жарандар қолдау көрсетіп жатса, онда жұмыс істеуге деген құлшынысың артып, жаңа жұмыс орындарын ашуға, өндірісті жақсартуға, жаңа технологияларды енгізіп еңбегіңнің нәтижелілігін арттыруға талпынасың. 

 Қанат АПСАДЫҚОВА

Read more

ЕҢБЕКТЕРІ ЕРЛІКПЕН ТЕҢ

Article Details

Ұлы Отан соғысы аяқталып, арада қаншама жылдар зымырап өткенмен оның салған жарасы талай жүрекке түскен дақ боп қалды. Балғын балалық шақтары осынау зұлмат жылдармен тұспа-тұс келген жандар қаншама. Бірі қару көтеріп соғысқа аттанса, енді бірі тылдағы еңбекті үлкендермен бірге бөлісті. Ел басына түскен қиын-қыстау шақта тылда қара жұмысқа жегілген жанның бірі – Ұзынбұлақ ауылының тұрғыны Бейсенбаева Социал әже.

 -Соғыс басталған кезде мен небәрі 7 жаста ғана едім. Нақтырақ айтсам, мен 1934 жылдың 1 маусымда Бұрынғы Семей облысы, Көкпекті ауданы, Жамбыл ауылы,Толағай совхозында дүниеге келген екенмін.Соғыстың алғашқы жылы кім-кімге болмасын жеңіл тиген жоқ. Елдің  еңсесі қатты түсіп кетті. Бас көтерер деген азаматтарымыздың барлығы дерлік соғысқа аттанды. Ауылда бала-шаға, кемпір-шал, келіншектер ғана қалды. «Толағай» колхозынан Балажалдағы мектепке дейін жаяу қатынасып оқитынбыз. Сабаққа барамыз, одан кейінгі уақытта колхоздың жұмысына араласамыз. Шешемізге қолғабыс етіп, солдаттарға жүннен жіп иіріп, жылы қолғап, шұлық тоқып береміз. Істемеген жұмысымыз жоқ.   «Екі қолға бір көсеу»,- дегендей, әр түрлі жұмыс атқардық. Мәселен, шөпті шөмелелеп, фермада сиыр сауып жәрдемдестік.

  Олардың еңбектерін ерлікке бағаламаса болмайды. Толағай совхозынан кейін 1965 жылға дейін Көкпектіде тұрып, отбасы жағдайына байланысты 1965-1975 жылдар аралығында Шұбартауға қоныс аударған. Өмір бойы қара жұмыс істеген, кірпіш құйып, үй сылаған. Кейіннен 1975 жылы Ұзынбұлақ совхозына көшіп келеді.Қазіргі таңда 4 ұл (біреуі қайтыс болды), 2 қыз тәрбиелеп өсіріп жеткізген кейуана. Сексен жасқа тақап қалған Сәкіш (Ұзынбұлақтың тұрғындары апамызды еркелетіп «Сәкіш» деп атайды) апамыз әлі де тың көрінеді. Жүзінен жылылықтың лебі байқалады.-Қазіргі ұрпақ бақытты, ешқандайда қиыншылық көрмей өсіп келеді. Олар осы бейбіт заманның қадірін түсінсе екен. Елімізге амандық, әрбір шаңыраққа бақ-береке, зор денсаулық әрі ырыс тілеймін. Ауылға сыйлы қариямыз мектеп жабылып, ауылдың құлазып бара жатқанын көріп жүрегі ауыратынындығын да жеткізді.

«Есік алдында төбе болса, ерттеулі тұрған атпен тең. Ауылыңда қарт болса, жазулы хатпен тең»,-деген нақыл сөз текке айтылмаса керек. Біздің жарқын болашағымыз үшін тағдыр тауқыметін арқалаған жандар қазіргі таңда саусақпен санарлықтай аз қалды.Көне көз қарияларымызды құрметтеп, сыйлай білейік! Кәріге құрмет, жасқа міндет. Сондықтан да соғыс және тыл ардагерлерін ардақтау – үлкеніміздің де, кішіміздің де парызымыз.

Сандуғаш ҚАЖЫОМАРОВА

Read more

НЕОБОСНОВАННЫЕ ЦЕНЫ – НА КОНТРОЛЬ

Article Details

Одним из поручений акима  Д.М.Мусина является постоянный мониторинг цен на продукты первой необходимости и недопущения их необоснованнного повышения. С этой целью мы провели рейд по некторым  торговым точкам райцентра и воочию ознакомились с ценообразованием на местах.

 Первой отправной точкой явился магазин «Индира», в котором хлеб предлагался по 50 тенге, мука 1 сорта 125 тенге, пакетированное молоко 3.2% 280 тенге, лук и картофель по одной цене – 150 тенге, маргарин - 60  тенге, макаронные изделия 150 тенге, горох и овсяные хлопья по 170 тенге, гречневая крупа – 200 тенге, мясо птицы 550 тенге, мыло 60-70 тенге, стиральные порошки «Тайд» - 280, «Миф» 200 тенге.

 В других торговых точках райцентра картина  не утешительная. Самый дешевый сахар по 190 тенге в магазинах «Жастар», «Самрук», «Достык» «Айдын». В остальных – цена 1 кг сахара намного выше. Если сказать точнее, то в магазине  «Керуен» -  192 тенге, «Три брата» - 195 тенге, «Кешу» - 200  тенге. Особенно завышены цены в магазинах «Аққу»  и «Әли-нұр» по 220 тенге. Мы очень удивились разным ценам одному и тому же товару. На вопрос, почему такие высокие цены, предприниматели ответили, что приобрели их по завышенной цене. Единственное радует, что цены на хлеб  везде одинаковые - 50-65 тенге, социальный хлеб по 45 тенге, на одном уровне макаронные изделия.

Цены на муку также различные, например, в магазинах «Самрук»  и «Достык »1 кг (1  сорт - элита) цена 72-76 тенге, в «Индире» - 125 тенге, в «Аққу» - 115 тенге, в других магазинах весовая мука отсутствует. Не вызывает симпатии и цены на овощи в районном центре.  Картофель продается от 100 до 180 тенге. Если желаете приобрести картофель по самой дорогой цене, то смело отправляйтесь в магазин «Айдын», где его вам предложат по 180 тенге. В остальных магазинах  цена на картофель  колеблется от 130-150 тенге.

Во всех торговых точках стоимость лука, свеклы, моркови от 150 до 200 тенге, но в магазине  «Аружан»  отсутствуют точные цены.  Наряду с этим,  пестрят цены на гречку, пшено, овсяные хлопья, горох. Например, если  в магазине  «Астана» цена гороха 110 тенге, то в других точках – 170 тенге.

Почти все владельцы торговых точек составили меморандум с сельским акиматом о не превышении более 10% надбавки, но после нашего визита в торговые точки, в это верится с трудом. Даже взять самый необходимый товар – соль, цена которого, казалось бы должна быть везде одинакова – 40-45 тенге. Но в «Жастаре», «Фархате», «Әли-Нұре» вам предложат ее  по  50-55 тенге. Сопоставляя эти цифры, о каких доступных ценах  можно  говорить? И такие случаи не единичны.

Если цены будут стабильные, то и население будет довольным и спокойным. А если вы, уважаемые предприниматели, днем и ночью думаете  только о том, как бы побольше «содрать» с покупателя  и опустошить его и без того не толстый кошелек, то это не делает вам чести. А каково будет людям, которые и без того еле-еле сводят концы с концами, а цены будут астрономическими?  Не надо забывать, за счет кого вы поднимаете свой бизнес и живете  с ними бок о бок.

Кор.группа

Read more

ЗА 7 ДНЕЙ ОБСЛЕДОВАНО 800 ЧЕЛОВЕК

Article Details

С 11 по 19 августа в рамках акции «Путь здоровья» команда высококвалифицированных специалистов из КГП на ПХВ «КДЦ города Семей» в центральной районной больнице села Кокпекты провела консультативно-диагностический осмотр населения Кокпектинского района охватом в 800 человек.

В состав команды вошли невропатолог, гинеколог, гастроэнтеролог, терапевт, санолог (УЗИ). В течении недели 5 врачей и 3 лаборанта с новейшим оборудованием, позволяющем проводить анализы  за короткое время, работали с раннего утра и до позднего времени суток. В первые пять дней только на приеме у санолога побывало около 300 человек. Не было свободной минуты и у остальных специалистов. Такой состав врачей из городского диагностического центра был подобран не случайно. Ранее специалистами районной больницы был проведен анализ  наиболее распространенных заболеваний   желудочно-кишечного тракта, гипертонии, онкозаболевании.

Забота о матери и ребенке всегда находится на первом месте.  Именно с этой целью в составе медицинской группы был  акушер-гинеколог, который  провел осмотр и проконсультировал свыше 40 женщин. Очередь в кабинеты выстраивалась задолго до начала приема. Многие жители буквально ночевали в коридорах больницы, чтобы успеть попасть на консультацию к специалистам.  За неделю на приеме побывало 800 человек. Ни один житель региона, побывавший на осмотре, не остался не проконсультированным.

Как рассказала нам заместитель главного врача Асем Рахимбаева, такое обследование на бесплатной основе с участием городских  специалистов проводится в нашем районе впервые. Ранее, во время проведения «ярмарки вакансий» в городе Семее,  между районным акиматом, руководством КДЦ «города Семей» и  руководством районной больницы был заключен трехсторонний договор на проведение подобных акций в нашем районе.

 - Эта акция направлена на оказание бесплатной медицинской консультативно-диагностической помощи социально уязвленных слоев  населения района. Ведь далеко не каждый житель района может позволить себе проходить обследование в области, - говорит Асем Толеугазиновна. – В этой связи, мы первые из 19 районов нашей области пригласили к себе городских специалистов за собственный счет. Такие акции, созданные в рамках программы «Саламатты Қазақстан», будут проводиться и в следующем году.

Это уже не первая совместная работа врачей нашей районной больницы с коллегами из области. Недавно, в районной больнице побывали хирурги – кардиологи из города Павлодара. В течении недели они проводили диагностику сердечно-сосудистых заболеваний среди населения, давали рекомендации нашим врачам. Проводили тренинги.

К сожалению, мы не смогли побеседовать с самими гостями района и передать им теплые слова благодарности от жителей,  которые  обращались к нам в редакцию. От имени всех кокпектинцев мы благодарим специалистов, приехавших оказать квалифицированную медицинскую помощь всем, кто в ней нуждался.

В своем Послании Президент Казахстана Н.А.Назарбаев акцентирует внимание на модернизацию здравоохранения в целях повышения здоровья нации. Чтобы стать сильной страной, мы должны быть здоровыми. Именно на это и направленны подобные акции.

Екатерина СКУДАРНОВА

Read more

БОЛЬШИЕ ПЛАНЫ НА ПЕРСПЕКТИВУ

Article Details

Овощеводы братья Зульфиевы являются единственными поставщиками овощной продукции в нашем районе. Выращенные их  овощи, качественные, экологически чистые, пользуются большим спросом у населения. Конкурентоспособность продукции предпринимателей наглядно продемонстрирована была весной во время девальвации тенге, когда цены на овощи были необоснованно завышены. При поддержке акима района Д.Мусина  дешевая овощная продукция Тогая Зульфиева  в муниципальном рынке расходилась очень быстро.

…Тонкой лентой вьется проселочная дорога, ведущая  на бахчи к овощеводу Тогая Зульфиева. Зеленой грядой ряд в ряд простираются площади картофеля, капусты, огурцов, томатов, моркови. По одну сторону поля видно, как несколько человек собирают аккуратно в мешки выращенный урожай. Идет сбор первой витаминной продукции Зульфиевых – огурцов.  Вся семья Зульфиевых целый день в поле – трудятся от зари до зари.

-  Нынче урожай огурцов неплохой, - говорит обаятельная хозяйка зеленого поля Мехрибану.- Утром рано приезжаем на поле, вечером поздно возвращаемся домой, целый день пропадаем на поле. Что делать? Это наш хлеб, не будешь трудиться, не сможешь просуществовать.

- Трудолюбивая семья от мала до велика Зульфиевых находятся на поле. Это  тяжелый труд земледельца, все выполняется вручную, - подчеркивает аким Кулынжонского сельского округа Шамшибану Шаиргазина. -  Семья своим трудом обеспечивает себя,  овощная продукция пользуется большим спросом не только в районе, но и в области. К крестьянскому труду привычны с детства и дети Тогая Зульфиева. Старший сын Нурсултан – студент колледжа,  на летних каникулах первый помощник родителей, остальные – трое ребятишек - школьники, маленькому Джахангиру – 4 года. На недавней ярмарке в областном центре огурцы Тогая Зульфиева ушли с лотка по 80 тенге, тогда как в  других городских точках их цена варьировалась от 200 до 250 тенге. В рамках социальной ответственности бизнеса Тогай постоянно оказывают большую поддержку в проведении различных мероприятий округа, по сниженным ценам предлагает выращенный урожай. Например, на областной ярмарке все уже знают продукцию братьев Зульфиевых, которая пользуется отменным спросом. На весенней ярмарке картофель продавали горожанам по 55 тенге, капусту по 20-25тенге. В данное время с таким трудом вся  выращенная продукция  Зульфиевых, уходит с поля, как говорится, с первых рук, за бесценок, хотелось бы, чтобы  собранный урожай приносил им доход в течение года и население приобретало свежие овощи круглый год. Без кредитования построить или выкупить овощехранилище Тогаю Зульфиеву никак нельзя.

Семья  Тогая Зульфиева проживает в селе Кулынжон с 2003 года, в прошлом году  они переехали в село Бастауши. Чтобы быть поближе к бахчи, и  приобрели дом с большим погребом.

- Сам я выходец из Таджикистана, - рассказывает о себе.- Судьба закинула меня в эти края случайно. Я служил в армии, в Ахмирово, в 1976 году. После демобилизации остался  жить в г.Усть-Каменогорске, обзавелся семьей, работал прорабом на стройке. После распада хозяйств, повсюду была безработица, не стало денег, а существовать, жить, на что-то надо. В 2003 году познакомился с акимом Казнаковского сельского округа Кульбиби Жолжаксыновой, которая посоветовала переехать в село, заняться земледелием, овощеводством. Данная отрасль не чужда мне, работать и трудиться на земле я умею, к тому же, пустующих земель в то время было много. Таким образом, я и оказался в ваших краях и остался здесь и навсегда связал свою деятельность с землей. Выращиваем 6 видов овощей, уже началась реализация огурцов, на днях подойдут  уже томаты. Оптом поставляем  овощную продукцию в областную оптовую торговую точку «Дина». Осенью также реализуем для населения такой востребованный продукт, как репчатый лук, который я обмениваю на капусту. Неплохой сбыт нашей продукции идёт в муниципальном рынке села Самарское. Зимой все овощи мы предлагали стабильно по 70 тенге.  В данное время хорошим спросом пользуются огурцы по 80 тенге, помидоры будут  по 200 тенге,  капуста – 50-60 тенге. Вносим удобрения экологически чистые, природные – навоз, птичий помёт, гербициды - для уничтожения сорняков.

В этом году при поддержке акима района Д.М.Мусина Тогаю Зульфиеву выделено 60 гектаров земли, где картофельный клин составляет 35 гектаров, остальные 25 га под овощные культуры, впервые оформлены документы на получение субсидии.

Одними из главных проблем овощевода – отсутствие овощехранилища,  чтобы на протяжении зимнего и весеннего периода обеспечивать наш район экологически чистой овощной продукцией,  и новой техники для обработки полей.

- Для вспашки участка, нарезки арыков я нанимаю частников – все это у меня вылетает в «копеечку»,- сетует Тогай.-  Поэтому приобретение нового трактора – для меня основной вопрос и хранение урожая, который мы всё лето выращиваем, не жалея сил и труда.   На сборе огурцов работающим ежедневно я плачу  в день 1500 тенге, на сборе картофеля будет немного выше – по 2000 тенге. Ведь его надо вовремя убрать, пока будет стоять тёплая погода. Сейчас есть хранилище вместимостью 200 тонн, но этого недостаточно. При поддержке Дуйсенгазы Магауяновича решается вопрос с приобретением еще одного овощехранилища. Если он разрешится положительно, то мы сможем обеспечить население района круглый год свежими овощами. Огромную помощь в оформлении документов мне также оказывает директор  районного филиала предпринимателей Алия Мукашева.

В перспективе у Тогая с приобретением новой техники, расширить земельные площади, увеличить объемы посадки овощей с тем, чтобы обеспечивать круглый год не только район, но и всю область.

 -У меня такая возможность есть, я уверен, что у нас все получится, - подчеркивает овощевод. –  Теперь у меня крестьянское хозяйство, планы большие на перспективу. Когда есть поддержка со стороны районного и местного руководства, отдела сельского хозяйства, близких и родных, то появляется стимул работать ещё более эффективно, создавать рабочие места, улучшать производство, внедрять современные технологии, работать на результат.

Канат АПСАДЫКОВА

Read more

ПЕРЕХОД НА НОВЫЙ УРОВЕНЬ ЖИЗНИ

Article Details

19 августа под председательством заместителя акима района Р.Сагандыкова состоялся сход жителей села Кокпекты по вопросам строительства центральной котельной, реконструкции водопроводных и канализационных сетей, а также  новой тарификации.

С докладом по предстоящему строительству центральной котельной в селе Кокпекты в 2015 – 2016 годах выступил руководитель отдела  архитектуры, строительства и градостроительства района Б.Бекенов, По его словам, строительство котельной во многом сократит расходы население на отопление. Не будет необходимости запасаться твердым топливом и это поможет существенно сэкономить средства.  Стоимость проекта составляет  1 млрд. 900 млн. тенге. Но для того, чтобы котельная заработала во всю мощность и смогла окупить все затраты,  необходимо подключить к ней как можно больше абонентов, включая и госучреждения. Жители в целом высказали одобрение по этому вопросу, но вот только для подключения к отоплению необходимо будет закупить оборудование, подвести трубы к домам, а это денежные расходы, посильные, далеко не каждому рядовому жителю. В этой связи,  Рамиль Нигметжанович высказал мнение  о том, что каждый житель должен уже сейчас рассмотреть все «за и против» и, подсчитав, предстоящие расходы, планировать свой семейный бюджет. По вопросам  реконструкции водопроводных и канализационных сетей села Кокпекты выступил руководитель отдела ЖКХ, пассажирского транспорта и автомобильных дорог Р.Бектасов. Согласно его докладу, водозаборные сооружения и водопроводные сети протяженностью 21, 6 км находятся на балансе Кокпектинского государственного  коммунального предприятия. За 7 месяцев 2014 года на функционирование водопровода было выделено и освоено 15 млн. тенге. Подъем воды составляет 284 тыс.458 квадратных метров и реализовано воды 245 тыс.476 квадратных метров. Потери воды составили 38 тыс.982 квадратных метра.

В коммунальном предприятии на сегодняшний день имеется задолженность за электроэнергию, которая препятствует полноценной работе. В данное время работают 3 скважины и 2 насоса на насосной станции 2 –ого подъема. Основная проблема, как рассказал Руслан Армиянович, заключается в том, что воздушные линии электропередач на насосной станции устарели, из –за этого идут большие потери напряжения, и вследствие этого не возможно запустить дополнительные насосы для бесперебойной подачи питьевой воды. Так же необходимо провести капитальный ремонт насосной станции, так как здание находится в аварийном состоянии.  Причиной кризисного состояния коммунального предприятия являются низкие тарифы за потребляемую воду. На данный момент сумма оплаты абонентами за 1 кубометр воды составляет 36 тенге, это стало причиной убыточного состояния предприятия. В этой связи планируется повышение и утверждение новых тарифов на услуги водоснабжения. Пакет всех необходимых документов уже собран, и в Департамент Агентства по регулированию естественных монополий  подана соответствующая заявка. После утверждения  новая сумма тарифа составит 130-150 тенге.

На балансе коммунального хозяйства находятся  канализационные сети и очистные сооружения села. В данное время к канализационной системе подключены только 8 организаций. 18 организаций и 564 частных дома, имеющие подвод водопровода в дома, пока только предстоит подключить.

В ходе встречи с населением, руководителям со стороны жителей  были заданы вопросы, касающиеся отопления, состояния канализационных сетей и потребления питьевой воды. На все вопросы были даны исчерпывающие ответы.

Подводя итоги, Рамиль Нигметжанович подчеркнул, что государство создает максимальные условия для повышения качества жизни граждан, и задача каждого - понять и принять эту поддержку, оказать содействие и тем самым, улучшить свое благосостояние.

Екатерина СКУДАРНОВА 

Read more

ҚЫС ҚАМЫНА БІРЛЕСЕ ДАЙЫНДАЛАЙЫҚ

Article Details

Облыс әкімі Б.М.Сапарбаевтың тапсырмасына сәйкес 19 тамыз күні аудан әкімі Д.М.Мусиннің төрағалығымен «Нұр Отан» партиясы аудандық филиалының ғимаратында ауыл активтерімен жиын өтті.  Мұнда Көкпекті ауылдық округі әкімі Қ.Жадрин, ТҮКШ, автокөлік жолдары және жолаушылар көлігі, сәулет, қала құрылысы және құрылыс, кәсіпкерлік, коммуналдық қызмет бөлімдерінің және білім беру мекемелері мен аурухана басшылары қатысты.

Read more