Поэзия әлемініңкөгіндеқалықтаған, қазақхалқыныңмұңынмұңдап, оныңішіндеқазаққыздарыныңсырласыболған поэзия падишасыФаризаеді... Қазақәдебиетінеөлшеусізүлесқосыпкелгенақын, қазақЕлініңмаңдайынабіткенжұлдыздыңсөнгеніне де біржылтолды.

Шынөнержайшылықтаемес, жандүниеніңқайшылығындатуады. Ал дарын - Алланыңайрықшамейір-шапағатытүскенпендесінесыйлағанқиял-ғажайыпнұры. Атакүші, Анасүті, киелітопырақтыңжебеуі, өмірсүргенортасыныңдемеуі, тірліктіңтоқсантарауиірімі, жаныңажайлыадамдардыңмейірімісолнұриесінқайталанбастұлғақыпқалыптастырады. Біздіңқазақелікиелі, ұлытұлғаларғакендеемес. Солардыңбірі - жүректердіжанжылуыменерітіп, поэзия әлемініңбиікшыңдарынөзеркінебағындырып, қиялғақанатсермегенАтыраудың ару ақыны, Қазақ ССР ЖоғарғыКеңесініңҚұрметграмоталары мен «Құрметбелгісі», «Парасат» ордендерініңиегеріатанған, Мәдениағартуісінееңбегінсіңіребілген, ҚазақстанПарламентіМәжілісінің депутаты болғанхалықжазушысыФаризаОңғарсынованыңрухынатағзыметубаршамызғапарыз.

Фаризаөлеңдеріоқырмандардыңжаназығынаайналғанқымбатдүние. Ол - мұғалімүшінтәрбиеқұралы. Көркемсөзмайданындаақынға, жазушығатәнерлік, батылдық, адалдық, ұлтжандылық, намысқойлықсияқтыадамгершілік, азаматтыққасиеттердіңасқарбиігіненкөрінгенақын. Фаризажырларыкейінгіұрпақты ар-намысқа, ерлікке, нәзіктікке, ананы, әкені, туғанжер, адамзаттысүюгебастапапаратынақжоліспетті.

Ақынныңберіліп, шабытпенкеңжырлағантақырыбы – махаббат, сүйіспеншілік. Ақынжырларыалғашқысезімді, құмартуды, адамныңбасындағыкейбірсәтсізсезімдер, біреуісүйіп, екіншісісүймеген, біреуіадалекіншісіопасызсияқтықұлап - жығылусәттерінбейнелейді. Алғашқымахаббаттыңалауынаөртенгенжастардыңсезіміне, әсіресеқызбаланыңалғашқысезімінеақынныңмахаббатлирикасы шипа, жанынадауаболарыанық. Ақынсезімжайлымынаөлеңінде:

Табынғанбоп, сүйгенбопкөндігер ем,

Көнеремесжүрегімсорлы денем.

Сыйлағаннанмахаббаттумайдыекен,

Сиреккелерсезімғойолбіререн,- депжырласа,

Қыздарданерлікқалғанба,

Құлайсүйсе де шектелген:

Сен алғашсүйіпалғанда

Ашуланғанбопкеткем мен.

Тыңдаушыныңсезімінбаурап, аққуарманныңүніндей, сағыныштыңсазындайестілетінмахаббатжайлыәсем де әсерліөлеңдер, сезімайдынындағығашықтардыңназдысырынаайналды. ФаризаОңғарсыноваәйелтақырыбыншығармаларынанегізеткенақындардыңбірі. Оның «Дыбыстарәлемі» дастанықазақтың композитор қызыҒазизаЖұбановаға, күйші Дина Нүрпейісоваға, «Бибігүл - ән» жырыБибігүлТөлегеноваға, «Назқоңыр» РозаБағлановаға, «Жыранасы» Мариям Хакімжановаға, «Тыңдаңдар, тіріадамдар!» топтамаөлеңдеріӘлия мен Мәншүккеарналған.

Фариза - биіксезімніңақыны. Оныңкөңіл-күйырқына тез берілетіні, жаны тез жараланатыны да осыданболсакерек.

Фаризаапамыздыңөлеңдеріәртыңдаушыныңжүрегінетерең ой салыпшабыттандырады. Қаншамажандықараөлеңменжұбатып, халықтыңсүйіспеншілігінебөленіпжүргенсондайқайталанбастұлға, поэзия падишасыақынФаризаОңғарсыноваадалдық, намысқойлық, жаны да, ары да таза, ерлергелайықбиіктердеғанакөрінгенақын.

Қазақтаақынкөпдепжатамыз. Алайда, олардыңбарлығының да өзорны бар. Әрақынныңбағыты да, шабыты да бөлек. Солақындардыңарасында да басқаларданозашауыпкелетінжүйріктерболады. Сондайқазақәдебиетініңмайталманы, елгесыйлытұлға, қазақтыңаяулыақыныФаризаапамыздыңөлеңдеріжылағандыжұбатып, қайраттығажігерберетіндейөткір.

КішкентайымнанФаризаОңғарсынованыңөлеңдерінтебіренеоқып, кітаптарынжинапжүретінменің де әдетімболатын. Осындайкөпкеүлгітұлғаныңмынадүниеден кете барғаныжүрегімізгесызаттүсіргеніанық. Фаризаақынныңадамжанынбірденбаурапалатыннәзіксырлы, жүрекелжіретерөлеңдерікеудеңдікүйсандықсазындайкүйгетолтырып, ой-санаңдыдауылдайсапыратынсипатыменерекшеленеді. Оныңоттыөлеңдерібаршақазақтыңжырынжырлап, мұңынмұңдауғаарналғандесем, әрине, қателеспеймін. Осы орайдаНұрсұлтанӘбішұлыныңмынасөзіойымаоралады: «Фаризаапамызпоэзияғақанатқағыпалғашқосылғанкезденбастап, бүгінгіқазақпоэзиясыныңпадишасынаайналып, бүкілөміріншығармашылыққаарнады», - дейдіЕлбасы.

Кітаппендостығыалыстау, бірақ, әлеуметтікжелілермендостығыжарасып, ғаламторбеттерінақтаруданқолдарыбосамайтәй - тәйбасыпкележатқанжаңабуынөкілдеріФаризаныңпоэзиясыментаныс бола жүрсенұрүстіненұрболареді.

Мұқағалимұңыншаққанұлытұлғаныңқазасыжүрегі поэзия депсоққанәрқазақтыңжанынабатқанысөзсіз.

Жауһаржырларынартынақалдырып кете барғансаңлақақынныңрухынамыңтағзым!

Жанерке АБЫЛХАН

Пікір: