ҚЫЛМЫС ЖӘНЕ ЖАУАПКЕРШІЛІК

Article Details

Елбасының «Судья - халықтың айрықша таза әрі кіршіксіз ары» деп соттарға баға беруі, оның судьяларға сенім артуын көрсетумен қатар, оларға үлкен жауапкершілік жүктейді. Бұл жауапкершілікті түсініп, сенімді ақтау судья үшін зор міндет. Осы орайда, жақында Көкпекті аудандық сотының төрағасы Ахметкәрім Алдиевпен жолығудың сәті түсіп, «Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабын қолдана отырып, қылмыстық жауапкершіліктен босатудың жолдары» тақырыбында сөз өрбіткен едік.

-Ахметкәрім Базарбекұлы, адам қандай жағдайларда қылмыстық жауапкершіліктен босатылуы мүмкін?  

-Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде қылмыстық жауапкершіліктен босатудың мынадай түрлері қарастырылған. Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауапкершіліктен босату Қазақстан Респуликасының Қылмыстық кодексінің 67 бабын қолдану арқылы адам мынадай шартпен шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауапкершіліктен босатылуы мүмкін: кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасау, келтірілген зиянды өтеу, қылмысты ашуға белсенді түрде көмектесу.

Қажетті қорғану шегінен асқан кезде қылмыстық жауапкершіліктен босату Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 67 бабын қолдану арқылы жүзеге асады. Қажетті қорғану - бұл адамның коғамға пайдалы әрекеті. Алайда, қажетті қорғанудың шегінен асып кетуі қылмыс деп танылады, өйткені, нәтижесінде адамды өмірінен заңсыз айыруға, сондай-ақ оның денсаулығына ауыр зардап келтіруге жол берілуі мүмкін.

Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауапкершіліктен босату да бар. Мұндай босатуға егер айыпты адам:

-бірінші рет қылмыс жасаса;

-жасалған қылмыс кішігірім немесе орташа ауыр санатқа жатқызылса ;

 -жәбірленушімен татуласса, ол жәбірленушінің тиісті іс жүргізу нысанында айыпты адамға деген талабынан бас тартуынан көрінеді ;

-жәбірленушіге келтірілген зиянның есесін толтырған жағдайда жол берілуі мүмкін.

Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты қылмыстық жауапкершіліктен босату. Қазақстан Респуликасының Қылмыстық кодексінің 77 бабын қолдану арқылы. Қылмыстық жауапқа тартудың ескіру мерзімі деп қылмыс жасаған күннен бастап, сот үкімі заңды күшіне енген кезге дейінгі мерзімді айтады, содан кейін заңда көзделген шартты жағдайларда қылмыстық жауапкершілік жоққа шығарылады. Мұндай босату қылмыс жасалған күннен бастап мынадай мерзімдер өткен жағдайда жүзеге асады:

-кішігірім қылмыс жасалғаннан кейін екі жыл;

 -орташа ауырлықтағы қылмыс жасалғаннан кейін бес жыл;

-ауыр қылмыс жасалғаннан кейін он жыл;

-аса ауыр қылмыс жасалғаннан кейін он бес жыл. Ескіру мерзімі қылмыс жасалған күннен бастап сот үкімінің заңды күшіне енген сәтіне дейін есептеледі.

-Cот төрелігін жүргізуде Қазақстан Республикасының  қылмыстық кодексінің 67 бабын қолдану туралы оқырмандарға мәлімет берсеңіз?

-Тараптарды татуластыру институтын дұрыс қолдану жәбірленушінің қылмыстық процестегі рөлі мен белсенділігін арттыруға, оның бұзылған құқықтары мен бостандықтарын тез қалпына келтіруге жәрдемдеседі, сонымен бірге қылмысты жасаған, соңынан жәбірленушімен татуласу және зиянның есесін толтыру түрінде байқалатын оң тәртібімен танылған адамдарға адамгершілікпен қарауға бағытталған.

Қылмыс жасаған адамға және жәбірленушіге қылмыстық процесті жүргізуші орган Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабына сәйкес татуласу құқығын, негіздері мен тәртібін түсіндіруге міндетті.

-Татуласу рәсімі жасалған болса, іс одан әрі қай бағытта өрбиді?

-Татуласу жәбірленушінің қылмыс жасаған адамға қарсы қозғалған қылмыстық істі тоқтату туралы өтініші түрінде болады. Жәбірленушінің еркін білдіруі жазбаша арызбен рәсімделеді немесе алдын-ала тергеу барысында одан сұрақ  алу хаттамасында не сот отырысының хаттамасында көрсетіледі.

Сондай-ақ, жәбірленушінің арызы өз еркімен беріледі, ал жәбірленушінің кімнің болса да күштеуімен берген арызы қылмыс жасаған адамды қылмыстық жауапкершіліктен босату үшін негіз бола алмайды.

-Ал, татуласу орын алмаған жағдайда қандай әрекеттер жасалады?

-Тараптардың арасында зиянның көлемі туралы даудың болуы татуласпағандықты білдіреді және қылмыс жасаған адам бұл жағдайда Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабының негізінде қылмыстық жауапкершіліктен босатылуы мүмкін емес.

-Қылмыстық кодекстің 67 бабына сәйкес жауапкершіліктен босатылу қандай жағдайда орын алмақ?

Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабының 1 бөлігіне сәйкес кішігірім ауырлықтағы қылмыс жасаған адам мынадай негіздер жиынтығы болған жағдайда қылмыстық жауапкершіліктен босатылуға жатады: а) жасаған әрекеті онша ауыр емес қылмыстар санатына жатса;  б) қылмыс жасаған адам жәбірленушімен татуласса; в) қылмыс жасаған адам жәбірленушіге келтірген зиянның есесін толтырса.

Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабының 2 бөлігі бойынша орташа ауырлықтағы қылмысты жасаған адам, әкеп соққан қылмыс салдарына, сондай-ақ оның әрекеттерінде қылмыстардың бірнеше рет жасалғанына, жиынтығына немесе қайталанғанына қарамастан, мынадай негіздер болған жағдайда қылмыстық жауапкершіліктен босатылуы мүмкін: а) жасаған әрекеті орташа ауырлықтағы қылмыстар санатына жатса; б) қылмыс жасаған адам жәбірленушімен татуласса; в) қылмыс жасаған адам жәбірленушіге келтірген зиянның есесін толтырса.

Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 67 бабының үшінші бөлігі бойынша адамның өлімімен немесе денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты бірінші рет жасаған кәмелетке толмаған адам, егер ол жәбірленушімен татуласса және келтірген зиянның орнын толтырса, Қылмыстық кодексінің 82 бабында көзделген тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шаралары қолданылып, қылмыстық жауапкершіліктен босатылуы мүмкін. ҚІЖК-нің 38 бабының бірінші бөлігіне сәйкес жоғарыда көрсетілген негіздер бойынша қылмыстық істі бұзуға тек соттың құқығы бар.

-Әңгімеңізге рахмет

Сұхбатты жүргізген Арайлым МИРАТҚЫЗЫ

 

 

 

Read more

ЕМТИХАНҒА ҚАЛАЙ ДАЙЫНДАЛУ КЕРЕК?

Article Details

Психологиялық тұрғыда қалай дайындалу керек?

Қиын жағдай орын алған кезде өзіңді жоғалтып алмау үшін, мақсат пен міндет қоюдың қажеті жоқ. Барлық нәрсені біртіндеп жасаған жөн. Емтиханға алдын-ала, біртіндеп, тыныштықты сақтап дайындала баста. Егер ойды жинақтау қиын болса, жеңілін есте сақтап, қиын материалды үйрен. Ішкі қатаюдан, шаршағаннан арылу үшін жаттығуды күнделікті орында.

Көзің шаршаса не істейсің?

Емтиханға дайындалу кезінде көзге ауырлық түседі. Егер көзің шаршаса, онда ағзаң шаршайды. Мұндайда емтихан тапсырмасын орындауға күшің жетпейді. Сондықтан да, көзіңнің демалуына жағдай жаса. Кез келген жаттығуды орындау керек.

- кезегімен жоғары-төмен жиырма бес секунд, оңға солға он бес секунд қара;

- көз қарашығыңмен аты-жөніңді жаз;

- ұзақтығы бір затқа жиырма секунд, сосын алдыңдағы қағазға жиырма секунд көзіңді тік;

- сағат тілі бойынша оған кері етіп көз қарашығыңмен және квадрат, үшбұрышты сал.

Тамақтану

Тамақтану үш-төрт реттен және витаминге толы болуы керек. Тамақтанғанда грек жаңғағын, сүт өнімдерін, балықты, етті, көкөністі, жеміс-жидекті, шоколадты қолдану керек. Тағы да бір кеңес - емтихан алдында көп тамақтанбау  керек.

Үлкен материал қорын қалай есте сақтау керек

Материалды сұрақтар бойынша қайтала. Алдымен еске түсір және міндетті түрде білетініңнің барлығын қысқаша жаз, сосын даталар мен фактілердің дұрыстығын тексер. Кітапты оқу кезінде жауаптың тірек пунктері мен негізгі ойларды сыз. Кішкене қағаздарға әрбір сұраққа жауаптың қысқаша жоспарын құруды үйрен. Емтиханнан бір күн бұрын жауаптардың қысқаша жоспарын қарап шық.

Есте сақтаудың  кейбір заңдылықтары

Есте сақтаудың қиындығы оның көлеміне пропорционалды өседі. Үлкен үзіндіні оқыту қысқаға қарағанда тиімдірек.

Біркелкі жұмыста есіңде сақтағаның көп болса, онда түсіну де жоғары.

Бөліп оқыған, бірден оқығаннан жақсы. Бірден оқымай үзілістермен, аз-аздап оқыған жөн. Жай ғана бірнеше рет оқығаннан гөрі, есіңде қалғанын қайталауға көп уақыт бөлген тиімдірек. Егер көп және аз екі материалмен жұмыс істесең, көбінен бастағаның жөн.

Жұмыс қабілетін қолдану шарты

Ақыл-ой мен дене еңбегін кезектестіру; гимнастикалық жаттығуларды, яғни денені айналдыру, баспен тұру жаттығуларын жасаған дұрыс, өйткені ми жасушаларына қан жақсы жүреді. Көзді сақтау үшін, әрбір жиырма-отыз минутта үзіліс жасау ( кітаптан көзіңді алып, ұзаққа көз тігу), теледидардан хабарларды аз көру керек.

Әсем Қанапиянова, психолог, Үлкенбөкен мектеп-балабақша кешені

 

 

 

 

Read more

ҚҰЛЫНЖОНДАҒЫ АУҚЫМДЫ ІСТЕР

Article Details

Құлынжон ауылдық округінде ауыл шаруашылығының бүгінгі өрісі - көңіл көншітерлік. Оған біз «Серік», «Восток фиш» шаруа қожалықтары мен жылқы фермасын аралау барысында көз жеткіздік. Аталмыш нысандар етті мал шаруашылығын дамыту, асыл тұқымды түлік басын көбейту, сонымен қатар, шипалы сусын – қымыз өндірісін өрлету бағытында жұмыс істейді. Шаруашылық басшыларының болашаққа межелеген жоспарлары да көп, аянбай еңбек етуге даяр.

 

ТӨРТ ТҮЛІКТЕН ЫРЫС ТАУЫП ОТЫРҒАН ШАРУАШЫЛЫҚ

Қазақтың бағзыдан келе жатқан амандасу салтындағы «Мал-жан аман ба?» деп «малды» «жаннан» бұрын қойып сөйлейтiн дағды бекер пайда болған жоқ, сiрә. Күн көрiс көзi негiзiнен мал шаруашылығы болған кезде қалыптасқан сөз тiркесi «малы күйлiнiң жаны түгел болады» дегендi меңзесе керек. Кеңес дәуiрiндегi колхоздастыру, кәмпеске, аштық, саяси қудалау сияқты науқандарының салдарынан қазақ төрт түлiк малдың киесiнен айрылып қала жаздап, шаруасын әрең оңалтты. Тәуелсiздiк алып, дербес ел болған соң өрiстегi мал санын көбейтуге, оның iшiнде асыл тұқымды мал өсiруге қайта ден қойды. Мәселен, басшысы Асқар Қажығалиев болып келетін «Серік» шаруа қожалығы төрт түлікті қасиет тұтқан қазақ халқының ата кәсібін дамытқанына 5 жылдың жүзі болған. Бастапқы кездері балық шаруашылығымен айналысқан шаруашылық уақыт өте келе тиісті қаражат жинағаннан кейін мал басын көбейтуге, ауыл шаруашылығын дамытуға ден қояды. Ең алдымен, Балқаш жеріне барып, 6 бас түйе алып келеді. Тағы біраз мерзімнен кейін қорасын жылқы, ірі қара малға толтырып, ісі әдеуір алға басты. “Жылқы – малдың патшасы, түйе – малдың қасқасы” дегендей, бүгінде бұл шаруашылықтың иелігінде 230 ірі қара мал, 12 бас түйе және 20 жылқы бар.

Қазірде мейманасы тасып, шаруасы шалқып тұрған шаруашылықтың қожайыны Асқар Қажығалиев барғанымызда аудан орталығына өз жұмыстары бойынша аттанып кетіпті. Есесіне, қожалықтың басы-қасында жүріп, барлық істен хабардар інісі Еркін Қажығалиев бізге мал тұратын орын және оның жай-күйімен таныстыра отырып, әңгімелеп берді.

-«Қалауын тапса, қар жанар» демей ме, бабын таба білсең, кез келген шаруаны дөңгелетіп әкетуге болады екен. Әуелде сатып алынған бірен-саран ірі қара малды күн, түн демей күтімге алып, өсімін қадағалаған ағам бүгінде еңбегінің жемісін көріп отыр. Сол ағамның ізімен мен де жылқы малының санын көбейту мақсатында «Жұмыспен қамтудың жол картасы-2020» бағдарламасы бойынша несие алып, сол қаражатқа 20 бас жылқы сатып алдым. Бүгінде қымыз өндіру кәсібін қолға алып отырмын, - дейді шаруа. Жабы тұқымы сүтті болып келетіні белгілі. Сол себептен, шаруа болашақта аталмыш тұқымды жылқылар сатып ала отырып, кәсібінің өрісін кеңейту ойында бар екен. - Алдағы уақытта мемлекет тарапынан тағы көмек берілсе, жылқының басын 40 бірлікке жеткізіп, қымызымызды заманауи тұрғыда мемлекеттік стандартқа сай, арнайы бөтелкелермен сатар едім, - деп өз жоспарларымен бөлісті ол. Осыншама мал басын қысқы азықпен қамтамасыз ету де оңай шаруа емес екені анық. Осы орайда, қожалық басшысы мал шаруашылығымен қатар шабындық жерлерді ұстап, егін егуді де қолға алған. Мәселен, алғашында 80 гектар алқапты құраған жер телімі қазіргі таңда 500 гектарға жеткен. Осындай иелігі бола тұра Асқар аға қол астындағы шаруашылықтың шашауын шығармай ұстайтын тындырымды қожайын екені бірден аңғарылып тұр. Себебі, ат шаптырым аймақты алып жатқан қора-жайының маңайы да, іші де жинақы, таза.

-Асқар дөңгелетіп отырған шаруашылықтың шарапатын ауылдастары да көріп отыр. Ауыл тұрғындарын жұмыспен қамтып қана қоймай, ол ауыл ішінде өтіп тұратын әдеби-мәдени шараларға, қиын қыстау кезде барлығына дерлік көмек қолын созып, өзгелерге өнеге болудан танған емес, - дейді бізді қожалық басына бастап барған ауылдық округтің әкімі Ш.Шаирғазина.

Істің жөнін біліп қана қоймай, көпшілікке көмек қолын созып, ел алғысын арқалап жүрген азаматтың қожалығынан еңбек еткеннің еңсесі биік болатындығын көңілімізге түйіп қайттық.

 

МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАНЫҢ БЕРЕРІ МОЛ

Қазекем төрт түлікті түлеткен тіршілікті атакәсіп деп бағалайды. Расында да, біздің халқымыз ертеден-ақ жайлау төсінде мыңғырта мал айдап, оның бабын жасауға ерекше көңіл бөлген еді. Бір кездері, тіпті, қазақ даласында отар-отар қой өріске шығып, оның басын 50 миллионға жеткізуге құлшыныс болған. Қазір қайтадан мал шаруашылығына бетбұрыс бар. Әрине, заң басқа, заман басқа дегендей. Осы орайда елімізде арнайы бағдарлама қабылданды. «Жайлау» бағдарламасы ауылда қой шаруашылығын дамыту және тұрғындардың әлеуметтік-экономикалық өмір сүру деңгейін жоғарылату мақсатын көздейді. Айта кетер болсақ, аталмыш бағдарлама, бірінші кезекте, банктен несие ала алмайтын, бірақ мал шаруашылығымен шұғылдануға дайын азаматтарға арналған. Бағдарламаға қатысушыға қойылатын басты талап, міндеттемені қамтамасыз етуді қарастыратын тұрғын үйінің болуы және алған малды сақтандыруы. Жүргізілген есептеулерге сәйкес, бес жылдың нәтижесі бойынша, бүгінгі күні 100 бас қой алған азамат «Ертіс» ӘКК-на 200 бас қайтарып, ал өз меншігіне 300 бастан астамын қалдырады.

Аталмыш бағдарламаның шарапаты тиген жандардың бірі – Еркін Булембаев. Ағымдағы жылы аша тұяқтының басын көбейту мақсатында ол осы бағдарламаның аясында 100 қой алды. Сонымен қатар, ата кәсіпті ширатамын деген ауылдастарына, аудандастарына көмек қолын ұсынуы үшін Еркін бағдарлама бойынша кеңес беріп, қойларды таңдап алуды жүзеге асыратын оператор болып тағайындалды.

-Ауылды жерде туып-өскен соң, мал ұстамау, егін екпеу біз үшін жат нәрсе. Алайда, ата кәсіпті дөңгелетіп, дамыту да қаражатты қажет ететіні белгілі. Осы орайда, істі одан әрі өрістетуге мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған көмек-жайдың маңызы зор. «Жайлау» бағдарламасының шарттарымен танысқаннан кейін мен де бел буып 100 бас қой алдым. Әзірге нәтиже жаман емес. Олардың басым бөлігі төлдеді. Шүкіршілік, мал басы өсіп келеді. Алдағы уақытта ауылдастарыма осы бағдарлама арқылы қораларын малға толтыруға көмектеспекпін. Ауылда да екі қолға бір күрек табуға болады. Ол үшін мемлекет тарапынан да барлық жағдай қарастырылған. Тек ниет болса болғаны, - дейді шаруа. Бағдарлама аясында әкелінетін қойлардың басым көбі Күршім ауданынан жеткізілетінін де айта кетті ол әңгіме барысында.

Қорасында несиеге алған қойлардан басқа 300 бас малы бар қожаның 500 гектарға жуық шабындығы да, оны шабуға арналған техникасы да сақадай сай тұр. Сол себептен, ол малды қысқы азықпен қамтамасыз ету жағынан көп қиындық көрмейді. Көбіне бидай мен арпаның дәнді-дақылдарын егетін оның қоластында 4 жалдамалы жұмысшы еңбек етеді. Қазіргі таңда 2 байыс тұқымды қойы бар шаруа алдағы уақытта олардың санын көбейте отырып, асылдандыру бойынша жұмыс жасамақ. Сонымен қатар, жаңа трактор алу да жоспарында бар екенін жеткізді ол. Ауыл төскейінде тек ауыл шаруашылығын дамытып қана қоймай, жерлестерін жұмыспен қамтып отырған шаруаға еңбегіңіз жана берсін деген тілек білдіреміз.

 

ӘКЕ КӨРГЕН ОҚ ЖОНАР

«Күлдір де күлдір кісінетіп, күреңді мінген» қазақ халқы қылқұйрықты Қамбар ата баласын ерекше әспеттейді. Өйткені біз - жылқы мінезді халықпыз. Ал жылқы - өте кінәмшіл, кірпияз, шөптің асылын жейтін, судың тұнығын ішетін ақылды жануар. Осы қазақ халқының ежелден ен тағып, қастерлеп, қадір тұтып, артына мирас етіп келе жатқан түлігі - қылқұйрықты өзіне дос, қанат санамаған ер-азамат қазақ арасында некен-саяқ десек, артық айтпағандық болар. Құлынжон ауылында тұратын Шаирғазиндер отбасын ауылдастары жылқышылар әулеті ретінде таниды. Отағасы Жанәбіл ауыл шетіндегі 1997 жылы құрылған жылқы фермасында жарты ғасыр еңбек етіп, жылқы баптап, күтумен айналысқан. «Әке көрген оқ жонар» дегендей, Руслан Шаирғазин де бала кезінен әкесінің қасында жүріп, ат жаратудың қыр-сырына қанығып өсті. Жылқы фермасының қожайыны сан мәрте ауысып отырса да, Шаирғазиндер өз еңбектерінен бір ретте ауытқыған емес. Қазіргі таңда ферманың қожайыны өскемендік Айлита ханым болып табылады. Алайда, жылқы малына жүрегі бұрып тұратын Руслан ол жердегі бар жылқыға өз малына қарағандай күтіп, баптап жүреді.

-Ауылда тудым. Жастайымнан атқа құмар болдым. Содан болар, ат жалын тартып мінер азамат болғалы осы жылқылар күтіміне қараудамын. Талай бәйгелерге қатыстым. Тұлпар таңдап, сәйгүлік сайлап мінген үлкен кісілерді де көрдім, - дейді жас жігіт.

Бүгінде жылқы фермасының жағдайы көңіл көншітерлік. Мәселен, ағылшын тұқымды сәйгүліктерінің саны 30 шақты болса, қалған 30-ы қазақ даласының аттары. Осындай асау үйретуді бұйым көрмейтін, жылқының мінезіне қанық кәнігі жылқышылардың алдағы ісіне сәттілік тілейміз.

 

МАҚСАТЫ БИІК КӘСІПКЕР

Армандар орындалады, ол үшін ең бастысы мақсат, ерік, шыдамдылық және, әрине, қаражат болуы қажет. Бұны біз Көкжыра ауылының қақ ортасынан ашылған «Береке» дүкенінің иесі, жас кәсіпкер Жадыра Қалмақбаевамен жүздескенде ойға түйдік. Ұлан ауылының тумасы болғанымен, Жадыра Көкжыра ауылының жігітіне тұрмысқа шығып, шаңырақ көтерді. Алайда, тұрмысқа шыға сала талапты қыз қол қусырып отырмай, бірден жеке кәсіпкерлікпен шұғылдануды жөн деп тапты. Алғашқылардың бірі болып ауылда дүкен ашып, елге қызмет көрсетуде. Алған мамандығы да қаржы саласына қатысты болғандықтан, бұл істі еш кедергісіз бастап, батыл кірісіп кетті. Әрине, дүкен ашып, оны дамыту да бірталай қаржыны қажет ететіні белгілі. Алайда, жас кәсіпкер еш мойымайды. Салған қаржыны өнідіріп алатынына да сенімі мол. Қазіргі таңда бұл дүкеннен ауыл тұрғындары тұрмысқа қажетті жуу заттарынан бастап, азық-түліктерді сатып алуда. Елімізде кәсіпкерлікті дамыту қарқынды қолға алынып жатқан тұста өз кәсібін дөңгелетпек ниетпен үйінің қасынан шағын дүкен ашқан жас кәсіпкердің бастамасына тұрғындар дән риза.

-Әрине, осы дүкенді ашқан кезде бойымды күдікті сезімдер биледі. Себебі, бұл көп күшті және салымды талап ететін іс. Сіз ауыл тұрғындарының тұрмысын білесіз ғой, артық қаражат ешкімде жоқ. Сонымен қатар, сататын тауардың бағасына шарықтатып үстемақы қосу да адамгершілікке жатпайды. Алайда, осыған қарамастан, азға қанағат етіп те жақсы жұмыс жасауға болады. Менің ойымша, бұнда ең бастысы шыдамдылық қажет, - дейді Жадыра. Алдағы уақытта жас кәсіпкер тұрақты және нәтижелі жұмыспен қамтуға жәрдемдесу арқылы халықтың табыс деңгейін арттыру мақсатында жүзеге асып жатқан «Жұмыспен қамтудың жол картасы-2020» бағдарламасы арқылы несие алып, ауыл ортасында қаңырап тұрған ғимаратты жөндеуден өткізе отырып, бір бұрышынан тойхана, екінші бұрышынан дәріхана, шаштараз сынды халыққа қызмет көрсету орталықтарын ашуды жоспарлап отыр екен. Оның бұл бастамасын ауылдық округтің әкімі Ш.Шаирғазина да қолдап отыр.

– Мен кәсіпкерлікке жаңа бет бұрған адамдарға көмек қолын ұсынатын «Жұмыспен қамтудың жол картасы-2020» бағдарламасы туралы естіп, тиімді шарттарымен таныса келе, қуанышымда шек болмады. Себебі, алдағы уақытта кәсібімді жетілдіріп, көлемін ұлғайтсам ба деген ойым бар. Бұл – ауыл тұрғындары үшін қолжетімді несие. Мен мұны Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлының көрегендік саясаты деп білемін, - деді Жадыра.

Бүгінгі таңда Жадыра Қалмақбаеваның ойға алған жобалары қаралу үстінде. Егер ұсынып отырған жобалары қолдау тапса, оған 3 млн. теңге көлемінде несие берілмек. Олай болса, көкжыралықтардың аудан халқы сияқты шаштаразға барып, өз ауылдарындағы тойханада дүркіретіп той жасап, дәрі-дәрмекті жылдам әрі керек кезде ала алатындай күндері де алыс емес. Ендеше, жас кәсіпкерге тек сәттілік тілейміз.

Арайлым МИРАТҚЫЗЫ

 

 

 

Read more

ТАЗАЛЫҚ АЙЛЫҒЫ БАСТАЛДЫ

Article Details

Көктем келді! Табиғаттың оянуы қардың еруімен, құстардың жылы жақтан ұшып келуімен және бәйшешектердің алғашқы гүлдеуімен жалғасады. Осы кезде қыстың аяқталғанын білдіргендей қардың астынан қыс бойы жиналған қоқыс пен кір шығады.Сондықтан да, көктем айының бірінші күн шуағы санитарлық  тазарту жұмыстарына шығуға шақырады. 

 СЕНБІЛІККЕ ШЫҒАЙЫҚ, ЖЕРЛЕСТЕР!

Біз, нұротандықтар, ауданымыздың барлық тұрғындарын, еңбек ұжымдарын, мекемелер  мен ұйымдар, жеке кәсіпкерлер, жастар мен оқушылар, тұрғын үй иелерін көктемгі сенбілікке  белсене қатысуға шақырамыз.

Алдымызда мамыр айының мерекелі күндері -  Қазақстан халқының бірлігі  және Ұлы Жеңіс күні келе жатыр. Бұл мерекелерді көрікті, көшелер мен тазаланған аулаларда қарсы алайық. Баршамыз өскелең ұрпаққа үлгі болатындай іс жасап, үйімізге, ауылымызға, Отанымызға деген сүйіспеншілігімізді  көрсетейік.

«Жұмыла көтерген жүк жеңіл» дегендей бір кісідей сенбілікке  шығып, әрбір ауланы қоқыстан тазартып, ағаш отырғызып, гүлзарлар жасауға атсалысайық.

Біз өзіміздің ауылымызды тазартуда, оның әркез таза болуына күш-қуаттарыңызды аямайтындықтарыңызға сенімдіміз!

Ендеше, баршамыз көктемгі сенбілікке шығайық!

 

Read more

ЗА ЧИСТОТУ УЛИЦ НЕСЕТ ОТВЕТСТВЕННОСТЬ КАЖДЫЙ ЖИТЕЛЬ

Article Details

На дворе вовсю господствует весна. Из-под земли пробилась молоденькая травка, на деревьях набухли почки и совсем скоро зацветут сады. И чтобы в унисон природе сохранить эту красоту нам всем необходимо очистить свои села от мусора, золы и других нежелательных отходов. Вследствие этого ежегодно исполнительной властью объявляются двухмесячники по санитарной очистке и благоустройству.

С 5 апреля 2014 года в нашем районе, как вы все знаете, стартовало такое широкомасштабное мероприятие, в котором активное участие приняли жители наших сел, трудовые коллективы учреждений и предприятий, крестьянские хозяйства.

О том, как прошел субботник, какие впечатления остались от ударных работ  поделились его  участники.

 Гульнар Шаймарданова, директор детсада «Дәншік» с.Самарское:

-  Территория детского сада всегда поддерживается в чистоте, потому что у нас контингент особый – дети. Наша организация одной из первых включается в  массовый субботник.  Не стал исключением и стартовый день - 5 апреля в 9.00 часов коллектив детского сада «Дәншік» вышли на уборку улицы Горохова, которая считается в нашем селе одной из самых красивых и благоустроенных. Транспорт для вывоза мусора был предоставлен КХ «Калисатарулы» (С.Жотабаев). Жители улицы как один человек приняли массовое участие в субботнике.

Read more

БУДУЩЕЕ В РУКАХ МОЛОДЫХ

Article Details

Отремонтированный в прошлом году Дом культуры в селе Преображенка округа имени К.Аухадиева обрел свою значимость и открыл свои двери сельчанам, которые теперь с удовольствием каждую неделю приходят сюда чтобы провести с пользой свободное время.

Заведующий Домом культуры Олжас Амиров – молодой, креативный и целеустремленный, за короткий срок сумел сплотить вокруг себя и молодежь и старшее поколение села. с его приходом на эту должность в клубе закипела работа, еженедельно проводятся различные мероприятия и концерты для сельчан. К примеру, на минувшей  неделе прошел литературно-музыкальный  вечер, посвященный Международному антиядерному движению «Невада – Семипалатинск» с участием гостя из города Астаны Серика Уалиханова, который прочел стихотворения О.Сулейменова, Абая, А.Пушкина и других знаменитых классиков. Для детей всех возрастов приезжал цирк из города Петропавловска, вдоволь повеселив своими шутками и номерами ребят. А на этой неделе из города Семипалатинска привезли 3-D фильмы и мультфильмы, билеты были все проданы, и в день премьеры в зале собралось больше 140 человек разных возрастов  из сел Белое, Теректы, Улкенбокен, Воздвиженка и Черноярка. Сельчане остались довольны таким новшеством и с нетерпением ждут следующего сеанса просмотра фильмов, который запланирован на июнь. Шумные праздники, в которых принимает участие все населения округа, говорят о том, что сельчанам пришлась по душе работа молодого специалиста. И они с удовольствием поддерживают его во всем.

Основными приоритетами в работе Олжас считает возрождение традиций народов, проживающих на территории округа. Для этого первым делом он открыл кружки по вокалу и танцам, которые ведет сам. Тесно сотрудничая с остальными руководителями сельских клубов округа, Олжас планирует привлечь население к участию  в художественной самодеятельности. - Сейчас  идет работа по поддержке и развитию творческого ансамбля «Черемушки» из села Воздвиденка и возрождению клуба бабушек «Асыл Аналар», которые из – за слабой организации и отсутствия помещения для репетиций вынуждены были существовать формально. Я планирую собрать четыре основные диаспоры нашего округа, это казахскую, татарскую, русскую и немецкую.  и создать Малую ассамблею народов. – говорит Олжас. – Народ должен знать свои традиции и познавать культуру других народов, ведь мы многонациональная страна, и все живем в мире и  согласии уже много лет. Сейчас необходимо воспитать молодое поколение в духе народных традиций и патриотизма. И этому всему они смогут научиться в нашем клубе, принимая участие в мероприятиях.  В дальнейших планах открытие кружков по игре на гитаре, прикладному искусству и создание команды КВН. Сейчас идет подготовка к праздникам 1, 7 и 9 мая. - Большую спонсорскую помощь клубу оказывают ТОО «Орнек» и крестьянские хозяйства округа, коллектив и учащиеся Преображенской школы, предприниматели села, все жители, и особенно улицы Ленина, Садовая. Поддерживает и способствует нашим творческим планам и аппарат акима округа.  – говорит Олжас. – Я благодарен всем, кто откликается на мои просьбы и помогает мне в организации мероприятий, ведь без вас, дорогие земляки, одному мне было бы трудно справиться. Я надеюсь, что общими усилиями мы в скором времени возродим культуру и духовное наследие нашего округа.

Олжас рассказал, что если все планы реализуются в ближайшее время, то в дальнейшем, он планирует дать концертный тур по соседним селам и округам со своим коллективом артистов.

Недавно в сельскую библиотеку районный отдел культуры и развития языков района выделил 16 стеллажей, но как говорит библиотекарь Ольга Пономарева, их не хватает, чтобы разместить большое количество книг. Но главной проблемой для клуба было и остается отсутствие аппаратуры для проведения репетиций, дискотек и праздников. В отделе культуры и развития языков района поясняют это тем, что нет средств на покупку аппаратуры для сельского клуба, но ведь и просить постоянно музыкальное оборудование в аренду у сельчан ребята тоже не могут. А праздники ведь нужно как-то проводить. Возможно, найдется такой спонсор, кто сможет решить эту проблему.

Еще необходим интернет и музыкальные инструменты, не хватает специалистов, в частности, на должность художественного руководителя, нет сценических костюмов. Необходимо благоустройство и асфальтирование площадки перед Домом культуры. Все эти вопросы необходимо решить в ближайшее время.

 Но,  несмотря на все проблемы, Олжас не  опускает руки, идет к достижению своих целей, и все сельчане уверенны, что с таким руководителем, их клуб в скором времени станет одним из лучших культурных центров района. Главное, что они верят в него и всячески поддерживают инициативы. И то, что он сумел сплотить вокруг себя всех, уже говорит о многом. А впереди еще много задуманного.

Екатерина СКУДАРНОВА

 

 

 

 

Read more

БОЛЬШИЕ ВОЗМОЖНОСТИ ДЛЯ РАЗВИТИЯ

Article Details

 

 

 

Удобное расположение округа, находящегося с одной стороны на проезжей части областной трассы, и на побережье Бухтарминского водохранилища с другой стороны, позволяет сельчанам успешно развивать малый и средний бизнес, воплощая свои идеи в жизнь. О том, какие перспективы дальнейшего развития на сегодняшний день имеются в округе, нам рассказала акимКулынжонского  округа Шамшибану Шаиргазина:

- Наше главное преимущество в том, что округ расположен на  плодородной земле, а также природные контрасты, а именно – поля и луга, переходящие в  пески и бескрайнюю водную гладь. Все это даёт нам уникальную возможность использовать ее потенциал во благо округа.  И наша главная задача – разглядеть и не упустить такую возможность. В целом уже сейчас можно рассказать многое о социально-экономическом развитии нашего округа. К примеру, у нас хорошо развито растениеводство, овощеводство, бахчевые культуры, животноводство, рыболовство, социальные услуги населению, торговля. В основном, мы пользуемся собственной продукцией. Ежегодно участвуем в областных и районных сельскохозяйственных ярмарках, предоставляя большой ассортимент покупателям.

- Какая работа ведется в рамках государственных программ и по социальной ответственности бизнеса?

- У нас в округе работают три ТОО: «Казнаковка» (А.Воротников), «Восток - Фиш» (А.Карчев) и «Кузьмич» (Е.Мажитаев), более 60-ти средних и мелких крестьянских хозяйств. Все они оказывают большую поддержку округу в рамках социальной ответственности бизнеса. Так, с главами хозяйств в этом году у нас заключено 12 меморандумов на оказание помощи малообеспеченным семьям, организацию и проведение мероприятий. ТОО «Казнаковка» и крестьянское хозяйство «Серик» (А.Кажигалиев) ежегодно занимаются очисткой дорог в зимнее время, выделяют за счет собственных средств технику и все необходимое в условиях ЧС, занимаются ремонтом дорог. В этом году директор ТОО «Казнаковка» Александр Воротников подарил  Амангельдинской школе 150 тысяч тенге на приобретение комплектов лыж и 150 тысяч тенге на ремонт школы.

Не забывают наш округ и те земляки, кто родился и вырос здесь, но сейчас живут в разных городах.  Ежегодно, в рамках акции «Туған жерге тағзым» наш земляк из города Астаны А.Рахимбаев  организует поездки и экскурсии для учеников в столицу, проводит акцию «Читайте книги» и дарит нашим школам комплекты новых книг и энциклопедий.

При реализации государственной программы «Дорожная карта занятости – 2020» в округе открыта мини-столовая, швейный цех, развивается производство кумыса, успешно развито овощеводство, животноводство. В целом, по этой программе открыто 15 рабочих мест. В плане на этот год открытие СТО, парикмахерской и магазина.

По программе «Жайлау» в 2013 году 4 человека взяли по 100 голов овец. Оператором этой программы выступает крестьянское хозяйство «Жолан» (Е.Булембаев), которое является и ее участником.

В целях развития программы «Өрлеу» специалистами ведется разъяснительная работа среди населения, и уже одна жительница села Кулынжон И.Капылова подала заявку на участие для открытия парикмахерской.

-  В нынешнем Послании Стратегия «Казахстан 2050» Глава государства  обратил особое внимание на работу  с инвалидами. Как в округе идет работа в этом направлении?

- В рамках реализации задач, поставленных Елбасы, мы ведем непрерывную работу. Нами трудоустроено два жителя с ограниченными возможностями и двое молодых людей по молодежной практике. Сейчас решаем вопрос по оборудованию зданий пандусами.

- Есть ли проблемы в округе для дальнейшего социально-экономического развития округа, и каковы пути их решения?

- Безусловно, проблемы в округе есть. Это, в первую очередь, реализация проекта по переработке рыбы ТОО «Кузьмич» по программе ФИИР. Они имеют в собственности 10 километров побережья Бухтарминского водохранилища, занимаются рыболовством и выращиванием ценных пород рыб. В хозяйстве за счет своих средств уже приобретено некоторое оборудование для переработки рыбы и производству рыбной продукции, имеется и цех, но средств не хватает, а для получения кредита на большую сумму нет залогового имущества. Сейчас нами ведется работа по решению этой проблемы. Мы уже обратились за поддержкой в филиал Национальной палаты предпринимателей и подали заявку на получение гранта в СПК «Ертiс». Надеемся, что в скором времени сумеем найти поддержку для этого инновационного проекта.

Так же у нас есть проблема с сельскими клубами, которым необходим ремонт. Все они в прошлом были зданиями детских садов, и большая часть этих зданий сейчас является бесхозной, находится в аварийном состоянии. Если нам удастся найти необходимые средства для их реконструкции, то в будущем мы планируем открыть в них административные и развлекательные центры.

- Расскажите о планах дальнейшего развития округа?

-  Нами  уже разработан план развития округа до 2017 года, в который внесены новые идеи и проекты. Мы хотим расширить сферу туризма, максимально использовать все природные ресурсы и, конечно же, следуя приоритетам, поставленным Главой государства Н.А.Назарбаевым в Послании «Казахстан – 2050», произвести плавный переход  от малого бизнеса к среднему.

Беседу вела Екатерина СКУДАРНОВА

 

 

 

Read more